بررسی کارایی شرکت های صادرکننده ی نمونه و ارائه ی الگوی اثربخش صادراتی با تلفیق روش لایه ای (پله ای) تحلیل پوششی داده ها(dea) و برنامه ریزی آرمانی فازی (fgp)

اهیمت گسترش صادرات غیرنفتی و نقش آن در رشد و توسعه اقتصادی از جمله موضوعات مهمی است که در طی چند سال اخیر در کشور ما نیز در مورد توجه قرار گرفته است. هدف اصلی این پژوهش بررسی کارایی شرکت های صادرکننده نمونه و ارائه ی الگوی اثربخش صادراتی با تلفیق روش لایه ای(پله ای) تحلیل پوششی داده ها و برنامه ریزی آرمانی فازی می باشد تا از این طریق با هدایت دقیق و گام به گام شرکت های ناکارا به سمت کارایی و ارائه ی الگوی اثر بخش صادراتی، اقدامی در راستای توسعه صادرات محصولات غیرنفتی و متعاقب آن رشد اقتصادی کشور صورت گیرد. لذا در این راستا داده های مربوط به 45 شرکت صادرکننده نمونه سال 1391 در فاصله زمانی 01/01/1390 الی 29/12/1390 جمع آوری شده، کارایی نسبی صادراتی شرکت ها با توجه به متغیرهای مورد بررسی، تعیین شده و در نتیجه 4 شرکت به عنوان واحد های کارا مشخص گردیدند، و در ادامه برای شرکت های ناکارا مسیر توسعه تعیین شد. در گام بعدی برای هدایت گام به گام واحدهای ناکارا به سمت کارایی از روش لایه ای(پله ای) تحلیل پوششی داده ها استفاده کردیم. نتیجه حاصل از این روش موجب ایجاد 5 لایه کارایی شد که در لایه اول کارایی 4 شرکت، در لایه دوم 9 شرکت، در لایه سوم 9 شرکت، در لایه چهارم 4 شرکت و در لایه پنجم کارایی 6 شرکت قرار گرفتند. 13 شرکت نیز در هیچکدام از لایه های کارایی قرار نگرفتند. سپس برای واحدهای ناکارا با توجه به موقعیتی که در لایه های کارایی دارند مسیر توسعه پله ای ارائه شد تا از این طریق بتوانند با برنامه ریزی دقیق و هدف گذاری علمی و منطقی رشد و توسعه یابند و در راستای توسعه اقتصادی کشور گام ها بردارند. همچنین با توجه به نتایج حاصل از تحلیل کارایی شرکت های مورد بررسی برای شرکت ها با توجه به موقعیتشان در لایه های کارایی با استفاده از روش حنان برنامه ریزی آرمانی فازی طراحی شد تا در راستای ارائه ی الگوی اثربخش صادراتی استفاده شود و شرکت ها از این الگو به عنوان هدفی علمی و منطقی و قابل قبول برای رشد و ارتقا و اثربخشی استفاده نمایند. نتایج حاصل از مدل ارائه شده در این تحقیق نشان دهنده ی تحقق اهداف اصلی و فرعی تحقیق و عملکرد مناسب این مدل در راستای ارائه ی الگوی اثربخش صادراتی و هدایت هدفمند و گام به گام شرکت های ناکارا به سمت کارایی می باشد.