بررسی عوامل موثر در مشکلات آموزش زبان انگلیسی در مدارس راهنمایی ایران

در کشورهای در حال توسعه مانند ایران که زبان رسمی، زبان انگلیسی نمی باشد، آموزش و یادگیری زبان به عنوان یک زبان خارجی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در ایران، دانش آموزان حدود شش سال زبان انگلیسی را در مدرسه می آموزند و با این وجود، پس از فارق التحصیلی و قبل از ورود به دانشگاه، هنگام استفاده از زبان انگلیسی با مشکلاتی مواجه می شوند. هدف از این مطالعه بررسی عوامل موثر بر مشکلات آموزش و یادگیری زبان انگلیسی و پی بردن به این موضوع می باشد که کدامیک از این عوامل تأثیر بیشتری بر مشکلات دارند. افراد مورد مطالعه 42 معلم زبان انگلیسی مدارس راهنمایی شهر اصفهان و شهرستان لنجان و 681 دانش آموز راهنمایی شهرستان لنجان بودند که بطور تصادفی انتخاب شده بودند. ابزار تحقیق دو پرسشنامه ی اصلاح شده برگرفته از رحیمی (1996) در مقیاس لیکرت ( (likert-scalاست که کرونباخ آلفای قابلیت اعتماد آن ها به ترتیب 8. < 83/. و 847/. است که طبق جورج و مالری (2003) این قابلیت اعتماد خوب می باشد. این پرسشنامه ها شامل سوالاتی بود که تعدادی مشکلات مربوط به معلم، دانش آموز و کتاب درسی را مطرح می کرد. از درصد (percentage)، مجذور خی (q-square)، هم بستگی پیرسون ((pearson correlation و واریانس (one-way anova) برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که در پرسشنامه ی اول، از 34 سوال تنها 14 سوال و در پرسشنامه ی دوم، تنها 17 سوال تأثیر منفی بر آموزش و یادگیری زبان انگلیسی دارد. همچنین، نتایج نشان داد که کتاب درسی و بعد از آن معلم بیشترین تأثیر را بر مشکلات آموزش و یادگیری زبان دارند؛ زیرا در پرسشنامه ی اول، از 22 سوال بخش اول (معلم)، 9سوال و از 7 سوال بخش سوم (کتاب درسی)، 4 سوال و در پرسشنامه ی دوم، از 9 سوال بخش سوم (کتاب درسی)، 6 سوال و از 13 سوال بخش دوم (معلم)، 6 سوال بیشترین تأثیر را بر مشکلات آموزش و یادگیری زبان انگلیسی داشتند. علاوه بر این، بر اساس پاسخ های معلمان و دانش آموزان، رابطه ای مثبت میان مشکلات بدست آمده وجود دارد و موقعیت اجتماعی و شخصی معلم بر تدریس او موثر بوده و موقعیت خانوادگی، شخصی و اقتصادی دانش آموز نیز بر یادگیری زبان انگلیسی او تأثیر دارد. در بخش پایانی پایان نامه، به منظور کاهش مشکلات آموزش و یادگیری زبان انگلیسی، برخی توصیه های عملی برای آموزش و پرورش، معلمان زبان انگلیسی و نویسندگان کتاب زبان انگلیسی آورده شده است.