توسعه کارگزارهای هوشمند با توانایی تدوین و اجرای روال های پردازش مکانی

سرویس های مکانی به عنوان مناسب ترین ابزار جهت انتشار داده ها و پردازش های مکانی به صورت تعامل پذیر در محیط وب مورد استفاده قرار گرفته اند. ترکیب سرویس های مکانی امکان تولید روال های پردازشی مکانی پیچیده و ایجاد ارزش افزوده با استفاده از توانایی های منتشر شده در محیط وب را فراهم می نماید و در نتیجه منجر به پاسخ گویی به طیف گسترده تری از نیازها در سطح زیرساخت داده های مکانی (sdis ) می شود. بر این اساس برخی پژوهش گران در جامعه ی اطلاعات مکانی به ارائه راه کارهایی در زمینه ی ایجاد سرویس های مکانی ترکیبی به صورت دستی و توسط کارشناسان خبره پرداخته اند. افزایش روزافزون سرویس های مکانی منتشرشده در وب و پویا بودن این محیط باعث می شود که پیدا کردن، انتخاب، ترکیب، پیاده سازی و اجرای پردازش های ترکیبی توسط کارشناسان خبره فرآیندی پیچیده و زمان بر باشد. همچنین این فرآیند نیازمند دانش بالا در زمینه های مختلف است. در نتیجه فراهم آوردن امکان ایجاد سرویس های مکانی ترکیبی به صورت خودکار می تواند به نحو شایسته ای میزان استفاده و به کارگیری سرویس های مکانی ترکیبی را بهبود بخشد. باوجود نیاز و اهمیت ایجاد روال های پردازشی پیچیده از سرویس های مکانی به صورت خودکار فعالیت های محدودی در این زمینه توسط پژوهش گران جامعه ی اطلاعات مکانی صورت گرفته است. این پژوهش بر آن است تا با استفاده از توانایی های کارگزارهای برنامه ریز هوشمند فرآیند ترکیب سرویس های مکانی را تا حد امکان خودکار سازد. در این راستا، پایان نامه ی حاضر راه حل مناسبی جهت تشریح نحوی و معنایی سرویس های مکانی و سپس ترکیب خودکار آنها بر اساس روش های برنامه ریزی هوش مصنوعی ارایه کرده است. راه حل ارایه شده امکان استفاده از دانش چند کارگزار جهت ایجاد سرویس های مکانی ترکیبی را نیز فراهم می آورد. در این پژوهش در یک فرآیند پیش رونده سه راه کار به منظور ایجاد سرویس های مکانی ترکیبی با استفاده از توانایی های پردازشی کارگزارهای هوشمند ارائه و پیاده سازی شده است. هر راه کار بخشی از مشکلات مطرح در زمینه ی ترکیب خودکار سرویس های مکانی و کمبودهای راه کار پیشین را مرتفع نموده است. در راه کار اول، یک روش موجود تشریح نحوی و معنایی سرویس های مکانی مبتنی بر بستر وب معنایی wsmo انتخاب شده و سپس روشی جهت ترجمه ی هدف و سرویس های مکانی تشریح شده به مسئله ی برنامه ریزی و حل آن توسط کارگزار برنامه ریز هوشمند ارائه گردیده است. با حل مسئله ی برنامه ریزی روال اجرایی سرویس مکانی مشخص شده و امکان ایجاد سرویس مکانی ترکیبی فراهم گردید. در مرحله ی دوم، با توجه به نتایج مرحله ی اول، راه کاری جهت تشریح معنایی سرویس های مکانی بر اساس بسترهای وب معنایی سبک و استاندارد sawsdl و wsmo-lite به همراه روشی جدید جهت برنامه ریزی هوش مصنوعی در فضای وب معنایی ارائه گردید. راه کار مرحله ی دوم توانست امکان ایجاد سرویس های مکانی ترکیبی را بدون نیاز به ترجمه ی مسئله ی ترکیب خودکار به مسئله ی برنامه ریزی فراهم نماید. نهایتاً، در مرحله ی سوم، با توجه به این مهم که در مواردی دانش و توانایی یک کارگزار هوشمند ممکن است برای ایجاد سرویس های ترکیبی کافی نباشد، راه کاری جهت استفاده از روش های برنامه ریزی چندکارگزاره برای ایجاد سرویس های مکانی ترکیبی ارائه شد. در این راه کار چندین کارگزار هوشمند، در یک فرآیند هدایت شده، با یکدیگر همکاری کرده و سرویس های مکانی ترکیبی را ایجاد می نمایند. این راه کار می تواند مشکل مقیاس پذیری و کارایی روش های ترکیب خودکار سرویس های مکانی و حتی سرویس های وب را مرتفع نماید. از جمله نوآوری های این پژوهش عبارتند از: ارائه روشی برای ترجمه ی سرویس های وب معنایی تشریح شده در بستر wsmo به مسئله ی برنامه ریزی هوش مصنوعی و حل آن با استفاده از الگوریتم های برنامه ریزی هوش مصنوعی؛ ارائه و پیاده سازی روش نوین تشریح معنایی سرویس های مکانی در بستر وب معنایی sawsdl و wsmo-lite و با استفاده از زبان های rdf و sparql برای اولین بار؛ ارائه مدل مفهومی برنامه ریزی هوش مصنوعی بر پایه ی زبان های وب معنایی rdf و sparql برای نخستین بار؛ پیاده سازی الگوریتم برنامه ریزی بر اساس مدل مفهومی ارائه شده و حل مسئله ی ترکیب خودکار سرویس های مکانی؛ ارائه یک روش مبتنی بر برنامه ریزی چندکارگزاره جهت ترکیب خودکار سرویس های مکانی معنایی.