بررسی تحولات ساختی و کارکردی مساکن با تأکید بر اثرات اقتصادی آن بر خانوارهای نواحی روستایی (مطالعه موردی : دهستان سکمن آباد شهرستان خوی )

مسکن یکی از نیازهای اساسی انسان است که تغییر و تحول در آن از یک سو مبین اوضاع اجتماعی – فرهنگی ، اعتقادات مذهبی ، شرایط اقتصادی و میزان درآمد و از سوی دیگر نیز عاملی موثر در پایداری یا ناپایداری سکونتگاه های روستایی به شمار می آید . عوامل متعددی سبب تغییر و تحول در ساخت و کارکرد مساکن در مناطق روستایی می شوند که یکی از بارزترین آن ها مخاطرات طبیعی و به ویژه زلزله است که سبب ایجاد آسیب و تخریب های جدی در بافت کالبدی مساکن روستایی شده و از لحاظ اقتصادی نیز فشار مضاعفی را بر اقتصاد ناتوان خانوارهای روستایی وارد می کند . از نظر زلزله خیزی در نقشه پهنه بندی خطر نسبی زمین لرزه منطقه آذربایجان در طرح کالبدی ملی ایران ، اغلب روستاهای دهستان سکمن آباد شهرستان خوی در استان آذربایجان غربی در پهنه با خطر نسبتاَ بالا و نواحی با شدت تخریب متوسط واقع شده اند . از این رو پژوهش حاضر در پی آن است تا به بررسی تحولات ساختی و کارکردی مساکن روستایی این دهستان با تأکید بر اثرات اقتصادی آن بر خانوارهای روستایی بپردازد . این پژوهش ،کاربردی واز حیث ماهیت توصیفی– تحلیلی و روش تحقیق آن اسنادی- میدانی بوده است . حجم نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران 306 خانوار تعیین و برای آزمون داده ها نیز از آزمون t نمونه های وابسته در محیط نرم افزار spss بهره گرفته شده است . نتایج نشان داد که به لحاظ شاخص های کالبدی مساکن روستایی نسبت به گذشته تغییر معناداری یافته اند و اغلب،ابعاد فیزیکی مساکن افزایش یافته و به لحاظ کارکردی هم چون گذشته، الگوی حاکم زیستی- معیشتی می باشد که در میان فضاهای یاد شده ، فضاهای با کارکرد زیستی در هر دو دوره زمانی قبل و بعد از زلزله بیشترین درصد از فضای مسکن روستایی را به خود اختصاص داده اند و در نهایت، نتایج حاکی از آن است که شاخص های مسکن روستایی در دوره بعد از بازسازی بهبود یافته است.