تشخیص مولکولی لیشمانیازیس سگ با استفاده از دو روش نمونه برداری از بافی کوت و ملتحمه چشم

تاکنون در ایران مطالعات زیادی درباره لیشمانیازیس با روشهای تشخیص میکروسکوپی ، کشت آسپیره طحال و عقده های لنفاوی یا مغز استخوان و آزمایشات سرولوژیکی و مولکولی انجام شده است. دراین روش ها بصورت تهاجمی از بافت ها نمونه برداری می شوند. مطالعه حاضر با هدف یافتن روشی حساس ، کارآمد و در عین حال با تکیه بر نمونه برداری غیرتهاجمی از خون و چشم برای تشخیص مولکولی لیشمانیا و همچنین تعیین گونه عامل بیماری در سگهای شهر مشهد انجام گرفت. بدین منظور از تعداد 60 قلاده سگ در سه گروه 20 تایی شامل: سگ های صاحب دار فاقد نشانه بالینی، سگ های صاحب دار دارای نشانه بالینی و سگ های ولگرد نمونه های سواب چشم و بافی کوت تهیه شدند . dna نمونه های سواب چشم و بافی کوت برای انجام آزمایش ملکولی، با کیت تجاری mbst استخراج شدند . برای تشخیص گونه های لیشمانیا آزمایش semi-nested pcr با استفاده از پرایمرهای اختصاصی ( linr4، lin17 و lin19)انجام شد. در مجموع آلودگی 1 نمونه بافی کوت و 5 نمونه سواب چشمی ، لیشمانیا اینفانتوم تعیین شد بدین ترتیب که: در یک قلاده سگ از گروه سگ های خانگی دارای نشانه بالینی هر دو نمونه سواب چشمی و بافی کوت و در 4 قلاده سگ از گروه سگ های ولگرد فقط نمونه های سواب چشمی آلوده به لیشمانیا اینفانتوم بودند. در گروه دیگر یعنی سگ های صاحبدار فاقد نشانه بالینی هیچ نمونه مثبتی یافت نشد. پس از تهیه گسترش از جراحات جلدی در گروه سگ های خانگی دارای نشانه بالینی و رنگ آمیزی گیمسا با بررسی میکروسکوپی، در 1 قلاده سگ آماستیگوت های لیشمانیا مشاهده شدند. گسترش هایی نیز از همه نمونه های بافی کوت تهیه ، پس از رنگ آمیزی گیمسا و بررسی میکروسکوپی در هیچ یک از آنها آلودگی مشاهده نشد. بررسی نتایج حاصل نشان می دهند که روش های مولکولی حساسیت بالاتری نسبت به تشخیص میکروسکوپی دارند و دلیل عمده آن نیز مربوط به سگ هایی است که علیرغم مثبت بودن آزمایش های مولکولی فاقد نشانه های بالینی می باشند. علاوه براین نمونه های سواب چشمی در مقایسه با بافی کوت خون در تشخیص لیشمانیازیس احشایی به روش مولکولی کارآیی بیشتری دارند. همچنین بر اساس نتایج آزمایشات مولکولی ، لیشمانیازیس سگ ناشی از لیشمانیا اینفانتوم در بین سگهای شهر مشهد شایع است.