مطالعه برخی فاکتورهای تاج پوشش در رابطه با برخی عووامل توپوگرافی در منطقه دادآباد استان لرستان

چکیده این تحقیق در بخشی از سامان عرفی شوراب چنار بگالی استان لرستان که بلوط ایرانی (quercus brantii lindl.) گونه غالب جنگل های آن است صورت پذیرفت. در مطالعه ی حاضر به منظور بررسی تاثیر عوامل توپوگرافی (ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهت زمین) بر فاکتورهای تاج پوشش، مساحت تقریبی 1500 هکتار انتخاب گردید. سپس تعداد 147 قطعه نمونه مستطیلی به ابعاد 20 ×10 متر با استفاده از شبکه آماربرداری منظم - تصادفی در سطح جنگل پیاده و فاکتورهای تاج پوشش شامل : percent live crown, crown vigor class ، live crown length، light crown percentage ، crown thickness index، crown spread ratio، crown projection area ،crown size ، live crown percentage، crown ratio percentage ، crown ratio ، bole ratio ,height to crown base ، طول تاج، ارتفاع تاج، سطح تاج، قاعده ی تاج، حجم تاج، قطر تاج ،شعاع تاج، عمق تاج، عرض تاج، جایگاه تاج، سرخشکیدگی تاج و قطر برابر سینه درخت اندازه گیری و محاسبه گردیدند. به منظور بررسی نقش عوامل توپوگرافی در کل سه طبقه ارتفاعی، سه طبقه شیب، هشت طبقه جهت در نظرگرفته شد. برای آزمون معنی دار بودن اختلاف بین میانگین متغیرها در عوامل مختلف از آزمون دانکن استفاده گردید. نتایج نشان داد که ارتباط معنی داری بین عوامل توپوگرافی و متغیرهای تاج پوشش وجود دارد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تغییرات ارتفاع از سطح دریا بر فاکتورهایی مانند قطر بزرگ در درختان بلوط، عمق تاج در درختان بنه، قاعده ی تاج در درختان زالزالک تأثیرگذار است و با افزایش ارتفاع از سطح دریا فاکتورها در درختان بلوط و زالزالک افزایش و در درختان بنه و بعضا بادام کوهی کاهش می یابد و تغییرات ارتفاعی در درخت افرای کیکم بدون تاثیر است. متغیرهای تاج پوشش در طبقات مختلف شیب اختلاف معنی داری در سطح 05/0 درصد دارند. تغییرات شیب بر فاکتورهایی مانند قطر بزرگ در درختان بلوط، سطح تاج در درختان بنه، عرض تاج در درختان افرا و جهت بر فاکتورهای عمق تاج در درختان بلوط، عمق تاج در درختان بنه، light crown percentage در درختان بادام و light crown percentage در درختان زالزالک، تأثیرگذار است، درختان بلوط و بنه در طبقات پایین و درختان بادام کوهی، زالزالک و افرای کیکم در طبقات متوسط شیب، اختلاف معنی-داری نشان می دهند، تجزیه واریانس فاکتورها و جهت جغرافیایی نیز نشان می دهد که میان فاکتورهای تاج درختان و جهت اختلاف معنی داری در سطح 05/0 درصد موجود می باشد، تغییرات جهت بر فاکتورهایی همچون ارتفاع تاج در درختان بلوط، قاعده ی تاج در درختان-بنه، طول تاج در درختان افرا ، قطرکوچک در درختان زالزالک و قطر کوچک در درختان بادام تأثیرگذار است، در سایر موارد بین عوامل توپوگرافی و فاکتورهای تاج پوشش تفاوت معنی-داری مشاهده نشد (0/05<p).