اثرات کاربرد ماده آلی و فسفر بر آبشویی و انتقال برخی کاتیونها و آنیونها در خاک در مراحل مختلف آبشویی

امروزه نگرانی روز افزونی در ارتباط با هدرروی عناصر غذایی از خاک های کشاورزی به وجود آمده است. هدر روی عناصر غذایی موجب کاهش حاصلخیزی خاک و آلودگی منابع آب های سطحی و زیر زمینی می گردد. این نگرانی در مورد خاکهای با بافت سبک، بیشتر است که علت آن را می توان در ظرفیت پایین این خاک ها در نگهداری عناصر غذایی جستجو نمود. تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر کاربرد کود مرغی و کود فسفر (kh2po4) بر میزان آبشویی برخی از کاتیون ها و آنیون ها و توزیع عمقی این عناصر در خاک انجام گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با اعمال تیمارهای کود مرغی در سه سطح (شاهد، 2% و 4%)، کود فسفر در سه سطح (شاهد، 50 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم خاک)، آبشویی در سه سطح50 درصد حجم تخلخل ( pv5/0)، 100 درصد حجم تخلخل (pv 1) و200 درصد حجم تخلخل ( pv 2) و تیمار عمق در سه سطح (صفر تا 5، 5 تا 10 و 10 تا 20 سانتی متر) در سه تکرار و در شرایط آزمایشگاهی با استفاده از ستون خاک انجام شد. همچنین برماید به میزان 200 میلی-گرم بر کیلوگرم از منبع برماید پتاسیم پس از انکوباسیون به صورت محلول به ستون ها اضافه گردید. در پایان آزمایش، غلظت کاتیون های سدیم، پتاسیم،کلسیم، منیزیم محلول، آنیون های کلر، بی کربنات، برماید محلول و غلظت فسفر قابل استفاده در عمق های مذکور اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که افزودن کود مرغی و فسفر سبب کاهش آبشویی کاتیون ها و افزایش آبشویی آنیون ها در خاک گردید. افزایش حجم آبشویی سبب آبشویی و انتقال همه پارامترهای اندازه-گیری شده (فسفر قابل استفاده به مقدار جزئی) در خاک گردید، به نحوی که کمترین و بیشترین آبشویی پارامترهای مورد نظر به ترتیب مربوط به 5/0 و 2 برابر حجم منفذی بود. غلظت همه پارامترهای مورد بررسی (به جزء کلسیم و منیزیم) در عمق های پایینی بیشتر از سطح بود. در واقع توزیع عمقی کاتیون های کلسیم و منیزیم محلول روند خاصی نداشتند. یافته های این تحقیق اهمیت پرداختن بیشتر به نقش ترکیب کودهای آلی و شیمیایی و حجم آبشویی بر میزان آبشویی عناصر غذایی از خاک را در راستای جلوگیری از هدررفت این عناصر و آلودگی منابع آب های زیر زمینی نشان می دهد.