شناسایی وتنوع گونه ای زنبورهای تخم ریزاره ای (hymenoptera: symphyta) درشمال مرکزی ایران

در این مطالعه زنبورهای تخم‏ریز اره ای (hymenoptera: symphyta) در قسمت های شمال مرکزی ایران مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه برداری از مناطق مختلف با استفاده از تور حشره گیری و تله ی مالیز در طی سال های 1388 تا 1390 انجام گرفت. تله های مالیز در مناطق و ارتفاعات مختلف استان‏های مازندران، تهران-البرز، گیلان و قزوین در سال های 1389 و 1390 نصب شد. شناسایی گونه‏ها بر اساس خصوصیات مرفولوژیک انجام شد و در مجموع از 2800 نمونه ی جمع‏آوری شده که متعلق به 102 گونه، 42 جنس و 7 خانواده می باشند، 11 جنس و 40 گونه برای اولین بار از ایران گزارش شد. هم چنین دو گونه‏ی khayrandish, talebi and blank sp. nov. allantus alborzanus و ametastegia persica khayrandish, talebi and blank sp. nov. به عنوان گونه‏ی جدید توصیف شدند. لیست رکوردها و گونه‏های جدید عبارتند از: خانواده‏ی cephidae، hartigia nr. xanthostoma (eversmann, 1847)، خانواده‏ی megalodontesidae، megalodontes guichardi springate, burckhardt and springate, 2011، خانواده‏ی tenthredinidae، زیرخانواده‏ی allantinae،allantus alborzanus khayrandish, talebi and blank, sp. nov., a. cinctus (linnaeus, 1758), a. cingulatus (scopoli, 1763), ametastegia alabastria (konow, 1898), a. persica khayrandish, talebi and blank, sp. nov., a. tenera (fallen, 1808), athalia armeniaca (zombori, 1978)، زیرخانواده‏ی blennocampinae، eutomostethus luteiventris (klug, 1816), halidamia affinis (fallen, 1807), monophadnoides rubi (harris, 1845)، زیرخانواده‏ی heterarthrinae، caliroa varipes (klug, 1816), fenusella hortulana (klug, 1818), heterarthrus microcephalus (klug, 1818), metalus beckeri (konow, 1904), m. pumilus (klug, 1816)، زیرخانواده‏ی nematinae، amauronematus tunicatus (zaddach, 1883), euura nr. atra (jurine, 1807), hoplocampa crataegi (klug, 1816), nematus lucidus (panzer, 1801), n. incompletus forster, 1854, n. oligospilus forster, 1854, n. scotonotus forster, 1854, n. glaphyropus (dalla torre, 1882), pontania proxima (serville, 1823), pristiphora aphantoneura (forster, 1854), p. pallidiventris (fallen, 1808), p. biscalis (forster, 1854)، زیرخانواده‏ی selandriinae، aneugmenus coronatus (klug, 1818), nesoselandria morio (fabricius, 1781) و زیرخانواده‏ی tenthredininae، aglaostigma aucupariae (klug, 1817), a. langei (konow, 1894), macrophya oedipus benson, 1968, m. postica (brullé, 1832), m. superba tischbein, 1852, rhogogaster genistae benson, 1947, r. viridis (linnaeus, 1758), tenthredo bifasciata muller, 1766, t. marginella fabricius, 1793 tenthredopsis litterata (geoffroy, 1785), t. nigella konow, 1891 می‏باشند. کلید شناسایی برای خانواده ها، جنس ها و گونه‏ها ارایه شده است. برای مشخص کردن تنوع گونه‏ای از نمونه‏های جمع‏آوری شده توسط تله های مالیز استفاده شد. نمونه‏های جمع‏آوری شده با نرم افزار sdr 4 مورد بررسی قرار گرفت و شاخص‏های یکنواختی، غنا و تنوع گونه‏ای نشان داد که استان گیلان با 48 گونه و 824 فرد دارای بیش ترین تنوع گونه‏ای و پس از آن به ترتیب استان مازندران با 34 گونه و 358 فرد، استان‏های تهران-البرز با 19 گونه و 109 فرد و قزوین با 14 گونه و 80 فرد در رده های بعدی قرار گرفتند. هم چنین در بین کل نمونه‏های جمع‏آوری شده به ترتیب گونه‏های cladius pectinicornis با 271 نمونه (76/19%)، ametastegia alabastria با 157 نمونه (45/11%) و allantus didymus با 132 نمونه (63/9%) بیش ترین فراوانی را به خود اختصاص دادند.