اثر حفاظتی عصاره متانولی میوه و ریشه ی زرشک زرافشانی بر آسیب های کبدی و کلیوی و بررسی پارامتر های بیوشیمیایی سرم در موش های صحرایی مسموم شده با تتراکلرید کربن

چکیده فلاونوئیدها و آلکالوئیدهای موجود در میوه و ریشه ی زرشک جزء آنتی اکسیدان ها به شمار می روند. هدف بررسی حاضر تعیین اثر حفاظتی عصاره متانولی میوه و ریشهی زرشک زرافشانی بر آسیب ها ی کبدی و کلیوی و بررسی برخی پارامترهای بیوشیمیایی سرم در موش های صحرایی مسموم شده با تتراکلرید کربن بود. پنجاه و شش رت نر بالغ به 7 گروه تقسیم شدند:1) گروه کنترل سالم (n)، 2) گروه کنترل مسموم دریافت تتراکلرید کربن (50 درصد به نسبت 1:1 رقیق شده با روغن زیتون)، به میزان 1 میلی لیتر بر کیلوگرم وزن بدن، به صورت درون صفاقی و دو بار در هفته، به مدت چهار هفته، 3 و4) موش های مسموم تحت تیمار با عصاره ریشه ی زرشک در دوزهای 250 و 500 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، 5 و6) موش های مسموم تحت تیمار با عصاره میوه ی زرشک در دوزهای 250 و 500 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن و 7) موش های مسموم تحت تیمار با داروی استاندارد سیلی مارین در دوز 50 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، تقسیم شدند. نتایج تحقیق نشان داد که تیمار عصاره ریشه و میوه ی زرشک در موش های مسموم باعث کاهش آنزیم های شاخص کبدی (آلانین آمینوترانسفراز (alt)، آسپارتات آمینوترانسفراز (ast)، آلکالین فسفاتاز (alp))، توتال بیلی روبین، کراتینین و اوره سرم، پروتئین و آلبومین ادرار و مالون دی آلدئید (mda)، و افزایش میزان تستوسترون، پروتئین تام و آلبومین در سرم، کراتینین و اوره در ادرار و سوپراکسید دسموتاز(sod) ، کاتالاز(cat) و گلوتاتیون (gsh) شد، نتایج هیستوپاتولوژی با یافته های بیوشیمیایی و هموژنات بافتی مطابقت داشتند. طبق نتایج حاصل احتمال می رود که میوه و ریشه زرشک از طریق خواص آنتی اکسیدانی خود و جاروکنندگی رادیکال های آزاد، کبد و کلیه موش های صحرایی را در برابر آسیب های ناشی از مسمومیت با تتراکلرید کربن محافظت می کند.