تحلیل تطبیقی فرم و روایت در نگاره های شاهنامه ی دموت و بایسنقری

شاهنامه ی فردوسی به عنوان مهم ترین کتابی که در طول تاریخ هنر نقاشی ایران،به تصویر در آمده است،از جایگاه ویژه ای از نظر تعامل میان ادبیات و نقاشی برخوردار می باشد.دو نسخه ی ارزشمند شاهنامه ی دموت وبایسنقری، که همگی داستان های حماسی از غرور وافتخارهای ملی ایرانیان در شاهنامه فردوسی را به تصویر کشیده اند،علی رغم همه ی تفاوت هایی که از لحاظ سبک وشیوه دارند،به لحاظ ارتباط تنگاتنگ با ادب پارسی، تأکید بر مفاهیم ذهنی،رویکرد نگارگرانشان به متن شاهنامه و غنای فرم و روایت، شایان مقایسه وتطبیق می باشند.لذا، در این پژوهش نگاره هایی از این دو نسخه ی بزرگ، بر اساس مضامینشان، انتخاب شده و مورد تحلیل قرار خواهند گرفت. و در می یابیم که چگونه این نسخه های نفیس و ارزشمند، تلفیقی از هنر ملل مختلف را با هویتی ملی، به نمایش می گذارند. هدف این پژوهش، تحلیل ساختار و محتوا در نگاره های منتخب از شاهنامه دموت و بایسنقری، و چگونگی روابط میان این عناصر می باشد.در این میان پاره ای از متغیرهای عِلّی از جمله تأثیر پذیری از سایر فرهنگ ها و عنصر روایتگری نقش ویژه ای دارند، و می کوشیم که نشان دهیم اغلب نگاره های مورد نظر علاوه بر انتقال مفاهیم سیاسی و اجتماعی، از روایتگری نیز برخوردار بوده، و تبعیت از متن مشخص و عوامل تأثیر گذار محیطی،هیچ محدودیتی برای هنرمند نگارگر در ابراز عقاید و احساساتش ایجاد نکرده است. روش پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است، که با تکیه بر روش مطالعه ی کتابخانه ای به تحلیل محتوایی وساختاری نگاره های منتخب از دو شاهنامه ی مورد نظر، و تطبیق آن ها می پردازد. این کوشش مبتنی بر تحلیل مطالبی چون؛ ایلخانان، مکتب تبریز اول، شاهنامه ی دموت، تیموریان، مکتب هرات، شاهنامه ی بایسنقری، شناسایی هنرمندان خالق آثار، تحلیل فضای حاکم بر خلق آثار و چگونگی تأثیر پذیری بازنمایی در نگاره های شاهنامه ی دموت و بایسنقری از ساختارهای اجتماعی، می باشد. گردآوری اطلاعات نیز؛ از طریق کتابخانه ای، منابع مکتوب، شفاهی، تصویری و الکترونیکی صورت گرفته است.