بررسی تطبیقی میان باغِ ایرانی و فرش (باغی) ایرانی (با رویکرد معناشناسانه و توصیفی)

در ذهنیت ایرانی، باغ تصویری فراگیر دارد؛ به صورتی که آرمان باغ تقریبا در همه ی هنر ها نفوذ کرده است و به عنوان بخشی از هویت فرهنگی ایران زمین مطرح شده است. باغ در ذهن ایرانی به عنوان تمثیلی از بهشت، باغ بهشت مطرح است و این عامل حضور پردیس ها را در آثار هنری پر رنگ کرده است. همان گونه که در متن کتاب مقدس در سفر آفرینش به باغ عدن اشاره می شود، فردوسی نیز در آغازین ابیات شاهنامه، سرآغاز حضور بشر بر روی زمین را با کیومرث و در فضایی باغ گونه توصیف می کند. در دین اسلام نیز بهشت و باغِ همیشه بهار، نتیجه ی اعمال نیک و رستگاری است. در بیشتر قالی های ایرانی نیز اندیشه ی روضه ی رضوان و باغ بهشتِ موعود نقش غالب است. نقش مایه ها و طرح های موجود در زمینه ی فرش های باغی، متناسب با معماری و طراحی باغ های ایرانی و چهارباغ ها است تا جلوه ای از فناناپذیری و جاودانگی جهان ابدی و باغ های بهشتی را در جهان مادی، به تصویر کشیده و تجسم بخشد. این پژوهش تلاشی در جهت بهبود رابطه ی میان هنرهای معماری(باغ سازی) و صنایع دستی (فرش بافی) است و می کوشد با کمک به تخیل چند جانبه ی مضامین باغ و فرش، گستره و ژرفای خیال ایرانی را در رابطه با بهشت (آرمان) و باغ و فرش که محیط های قابل تغییر وی بوده اند، معرفی و مشخص کند. محورهای بررسی این موضوع محتوایی، ساختاری، موضوعی و مضمونی خواهد بود.