مطالعه تطبیقی ساختار خبری شبکه های سراسری برخوردار از پخش ماهواره ای ایران و ترکیه: تحلیل محتوای اخبار ساعت 22 و 18:30 شبکه خبر و تی آرتی تورک

این تحقیق با هدف مقایسه ساختار خبری شبکه خبر ایران و تی آرتی تورک ترکیه به روش تحلیل محتوا صورت گرفت. در این تحقیق 446 خبر خارجی پخش شده از شبکه خبر ایران و 455خبر خارجی از تی آرتی تورک ترکیه مورد بررسی قرار گرفت. روش نمونه گیری، تلفیقی(ترکیبی) با دو تکنیک چندمرحله ای و سهمیه ای است. از بین بخش های خبری شبکه خبر و تی آرتی تورک به ترتیب اخبار ساعت22 و 18:30 در مدت زمان سه ماهه انتخاب شدند. یافته ها نشان می دهند که اکثر اخبار خارجی شبکه خبر تداعی کننده نظام لیبرالی و در اخبار خارجی تی-آرتی تورک هر دو نظام لیبرالی و توسعه گرا بیشترین اخبار را به خود اختصاص داده اند. بین استقبال از این نظام ها در دو شبکه خبری، رابطه معناداری وجود دارد. در هر دو شبکه خبر و تی آرتی تورک “معناداری” بیشترین ارزش خبری را داراست، شبکه خبر در اکثر گزارش ها از شیوه “استفاده زیاد از مصاحبه یا سخنرانی” و تی آرتی تورک از شیوه “محافظه کارانه” استفاده کرده اند. محتوای اخبار خارجی شبکه خبر بیشتر به موضوع “خشونت سیاسی”، و تی آرتی تورک بیشتر به موضوع “روابط خارجی”، اختصاص یافته است. اکثر اخبار خارجی در شبکه خبر بر “شهروندان” و در تی آرتی تورک بر “شخصیت ها” تمرکز دارند. تفاوت های مشاهده شده برای کانون تمرکز خبر بین دو شبکه خبری معنادار است. برای شبکه خبر، “واحد مرکزی خبر” و برای تی آرتی تورک “مقامات مربوطه” منبع قابل توجهی به شمار می آیند. اخبار مربوط به “ترکیه” در شبکه خبر بیشتر از اخبار مربوط به “ایران” در تی آرتی تورک است. هر دو شبکه خبری بیشترین اخبار خارجی شان را به “خاورمیانه” معطوف کرده اند. بیش از نیمی از اخبار خارجی هر دو شبکه خبری دارای “سوگیری مثبت” است. آزمون آماری نشان می دهد که دو شبکه خبری از لحاظ سوگیری رابطه معناداری دارند. بیشترین محتوای تصاویر در شبکه خبر به “شهروندان معترض” و در تی آرتی تورک به “رهبران کشور یا روسای قوا” اختصاص دارد. غالب رویدادهای ترکیه در شبکه خبر و رویدادهای ایران در تی آرتی تورک از سوگیری مثبت برخوردار هستند. رویکرد اخبار شبکه خبر، مسایل داخلی سایر کشورهاست و بیشترین سوگیری مثبت مربوط به مسایل داخلی سایر کشورهاست که این رویدادها در قالب تفکر لیبرالی منعکس شده اند. اما رویکرد اخبار تی آرتی تورک روابط خارجی ترکیه است که بیشترین سوگیری مثبت را نیز دارد و اخبار این رسانه در قالب تفکر لیبرالی و توسعه گرا منعکس شده است. هر دو شبکه خبر و تی آرتی تورک، در انعکاس رویدادهای خارجی خود تاحدودی در راستای روابط دیپلماتیک و سیاست خارجی کشور مطبوع خود سخن پراکنی کرده اند.