شناسایی و جداسازی mrna ی ژن سیکلواکسیژناز-2 (cyclooxygenase-2) در گیاه گندم و مقایسه توالی این ژن در گندم و انسان

استفاده از ابزار های بیوانفورماتیک به عنوان روشی نوین در بررسی های ساختار های پروتئینی و نیز در بررسی فرم های مختلف یک پروتئین در موجودات مختلف جز روش های نوین مورد استفاده قرار می گیرد. امروزه محققان سعی می کنند با بررسی الگوی بیان ژن ها در سطح rna و فرم های پروتئینی در موجودات مختلف به مکانیسم های بیان آن در موجودات مختلف دسترسی پیدا کنند. از اینرو بررسی نحوه ی بیان پروتئین های مهم درگیر در متابولیسم های داخل سلولی در انسان و گیاه و کاربرد های بالینی یافته های حاصل از آن در انسان یکی از چالش های مهم پیشروی محققین می باشد. یکی از ترکیبات بحث برانگیز در بیماری انسان ها پروستوگلاندین ها و آنزیم سیکلواکسیژناز سنتز کننده ی آن ها است. سیکلواکسیژناز ها که به پروستاگلاندین سنتتاز (pgts) نیز معروف اند از آنزیم های کلیدی در مسیر متابولیسم آراشیدونیک اسید هستند و آراشیدونیک اسید آزاد را به پروستوگلاندین h2 تبدیل کرده که خود پیش ساز سایر پروستوگلاندین هاست. محصولات این تبدیل در بسیاری از عملکرد های فیزیولوژیکی درگیر هستند و همچنین تنظیم کننده های مهمی در بسیاری از فرآیند های فیزیولوژیکی به شمار می آیند. دو ایزوفرم از آنزیم سیکلواکسیژناز (cox-1 & cox-2) وجود دارد که دارای اهمیت بیشتری هستند، هریک از این 2 ایزوفرم، دارای ساختار، توزیع بافتی و میزان بیان خاص خود هستند. به دلیل نقشی که cox-2 در ایجاد التهاب و تحریک میتوز دارد، افزایش بیان آن در تمامی بیماری-های التهابی گوارشی، بیماری های عصبی نظیر اسکلروز متعدد (ms)، آلزایمر و پارکینسون، بیماری های التهابی مفاصل و اکثر سرطان ها بویژه سرطان های دستگاه گوارش به اثبات رسیده است. از آنجا که، وجود و بیان ژن سیکلواکسیژناز-2 در گیاه گندم شناسایی نشده و توالی پروتئینی آن نیز در بانک های اطلاعاتی موجود نیست، در این پژوهش به شناسایی و جداسازی mrna آنزیم سیکلواکسیژناز-2 در گیاه گندم رقم سرداری با استفاده از تکنیک rt-pcr پرداخته شد. توالی پرایمر براساس نواحی حفاظت شده توالی آنزیم سیکلواکسیژناز-2 در موجودات مختلف طراحی گردید و قطعه ی تکثیر شده مورد توالی یابی قرار گرفت. مقایسه ی توالی آنزیم سیکلواکسیژناز-2 در انسان با آنزیم مشابه آن در گندم رقم سرداری توسط ابزار های بیوانفورماتیک متعددی صورت گرفت. نتایج این مقایسه، شباهت بیش از 50 درصد را میان توالی، عملکرد، ساختار و موقعیت درون سلولی این آنزیم در گندم و انسان را نشان داد. از آنجایی که نقص در سنتز پروستوگلاندین ها در فعالیت اسید های چرب ضروری بویژه اسید لینولئیک (امگا6) و بیماری های وابسته به آن نقش دارد، شاید بتوان از آنزیم مشابه ی آن در گیاه در رفع مشکلات ناشی از سیکلواکسیژناز-2 در انسان بهره برد.