بررسی برخی از مولفه های پیچیدگی صرفی و نحوی در ادبیات منثور کودک و نوجوان

ادبیات کودک و نوجوان به دلیل اهمیت موضوع، در چارچوب رویکرد های مختلف از جمله تصویرگری، روانشناسی کودک، نقد آثار ادبی و ... مورد توجه بوده است. با این حال در زمینه زبان و زبان شناسی کمتر به این موضوع پرداخته شده است. در این مجموعه سعی شده به بررسی برخی از مولفه های زبانی در آثار منثور ادبیات کودک و نوجوان پرداخته شود که به دلیل کاربرد نادرست برای بعضی از گروه های سنی، فهم متن، جملات یا کلمات را برای مخاطب با دشواری روبرو کرده و انگیزه مطالعه را از کودک سلب می کند و تحت عنوان مولفه های پیچیدگی از آنها یاد شده است.?در این پژوهش مولفه های پیچیدگی شامل تعداد واژه در جملات ساده هر گروه سنی، نسبت جملات ساده به مرکب، میزان کاربرد پسوندهای جمع ساز و اسامی مرکب، زمان افعال به کار رفته، میزان حضور کنش گر و کنش پذیر و میانگین نسبت تکواژ در هر واژه در نظر گرفته شده و در پیکره ای ده هزار واژه ای در هر گروه سنی بررسی و از نظر آماری مقایسه شده است. محاسبات حاکی از آن است که با افزایش سن کودک، تعداد واژه های بکار گرفته شده در جملات ساده نیز افزایش خواهد یافت. از پسوند جمع ساز"- ها" در گروه سنی پایین تر?برای جمع بستن اسم استفاده می شود در حالیکه در سنین بالاتر"- ان" و جمع های مکسر و یا علامت های جمع عربی پرکاربردترند. این پژوهش نشان داد نسبت جملات ساده به مرکب با افزایش سن رو به کاهش است اما بین کاربرد زمان افعال، کاربرد اسامی مرکب و نسبت تکواژ به واژه در گروه های متفاوت سنی تفاوت قابل توجهی وجود ندارد. در ارتباط با میزان حضور کنش گر و کنش پذیر، جملات به ده دسته تقسیم شد؛ این بررسی نشان می دهد که بین کاربرد جملات اسنادی، مجهول، عاطفی، جملاتی با حذف کنش گر وکنش پذیر به قرینه لفظی، پرسشی در حد کلمه، دارای کنش گر با حفظ نمود آوایی و کنش پذیر، جملات دارای کنش گر و کنش پذیر بدون حفظ نمود آوایی کنش گر و جملات دارای کنش گر و فاقد کنش پذیر بدون حفظ نمود آوایی کنش گر، تفاوت معناداری وجود دارد ولی بین جملاتی با فعل های غیر شخصی و جملاتی دارای کنش گر و فاقد کنش پذیر با حفظ نمود آوایی کنش گر تفاوت معناداری بین گروه های سنی وجود ندارد.