شناسایی ترکیبات شیمیایی موجود در گیاهان خانواده کمپوزیته (compositae) و لابیاته (labiatae) و بررسی اثرات بیولوژیکی آنها

چکیده روغن اسانسی اندام های هوایی دو گونه گیاهی ایران از خانواده نعنائیان (nepeta persica، nepeta asterotricha) به دو روش تقطیر با آب و head space به دست آمد و ترکیبات موجود در آن ها به وسیله کروماتوگرافی گازی همراه با طیف سنجی جرمی جداسازی و شناسایی گردید. در روغن اسانسی حاصل از اندام هوایی n. persica، 18 ترکیب از 22/92% کل اسانس شناسایی شد و محصولات عمده (5/16%) 4a?, 7?, 7a? nepetalactone، (94/12%) spiro [5.6] dodecane و (7/4%) 10-epi-cubebol بود. درحالی که در روش head space از اندام هوایی n.persica، 14 ترکیب از 14/95% کل شناسایی شده و محصولات عمده (68/26%)1,8-cineole ، (56/16%) 4a?,7?,7a?-nepetalactone، (97/11%) 4-ethyl-2-hydroxycyclopent-2-en-1-one و (10/10%) 3-octanone بود. همچنین در روغن اسانسی n.asterotricha، 32 ترکیب از 6/76% کل اسانس شناسایی گردید و (8/33%)4a?,7?, 7a?- nepetalactone ، (17%) 4a?, 7?, 7a?- nepetalactone و (2/12%) linalool بودند. در روش head space از اندام هوایی گیاه n.asterotricha از 30 ترکیب از 99/99% کل شناسایی شده و محصولات عمده (23/43%) 1,8-cineole، (17/19%) cis-sabinene hydrate و (96/6%) ? pinene بودند. همچنین خواص ضد میکروبی روغن اسانسی اندام هوایی n.persica بر روی شش باکتری گرام مثبت و گرام منفی مورد مطالعه قرار گرفت که اسانس این گیاه بر روی باکتری listeria monocytogenes نسبت به سایرین تاثیر ضد میکروبی مطلوب تری داشته است، و همچنین اثرات ضد اسپاسم عصاره اتانولی اندام هوایی artemisia sieberi مورد بررسی قرارگرفت که در غلظت های 002/0 و 003/0 استیل کولین فعالیت ضد اسپاسمی قابل ملاحظه ای مشاهده گردید. همچنین در بخش عصاره گیری با استفاده از روش خیساندن در حلال وجداسازی با استفاده از کروماتوگرافی ستونی یک نوع فلاونوئید شناسایی گردید که با روش های طیف سنجی تعیین ساختار گردید.