: تاثیر اسانس رزماری (rosmarinus officinalis)بر سمیت کبدی القایی با ان- نیتروز دی اتیل آمین در رت

نیتریت و نیترات موجود در محیط موجب آلوده کردن آب آشامیدنی و غذاها می گردند. نیتروزآمین ها از نیتریت و نیترات و آمین های موجود در غذا، تنباکو، سیگار و آب آشامیدنی در بدن ساخته می شوند. دی اتیل نیتروزآمین با ایجاد استرس اکسیداتیو و آلکیلاسیون dna موجب آسیب سلولی، جهش و سرطان در اندام های داخلی به خصوص در کبد می گردد. هدف از مطالعه این تحقیق ارزیابی اثر ارزیابی اثر محافظتی و آنتی اکسیدانی اسانس رزماری بر علیه صدمات کبدی القایی دی اتیل نیتروزآمین بود. 48 سر موش صحرایی انتخاب شده و در 4 گروه شامل گروه کنترل(دریافت روزانه نرمال سالین به روش گاواژ)، گروه نیتروزآمین(تک دوز، mg/kg200، ip )، گروه رزماری(دریافت روزانه mg/kg200 با گاواژ) و گروه نیتروزآمین + رزماری( دریافت تک دوز نیتروزآمین به همراه دریافت روزانه رزماری با دوزهای قبلی) تقسیم شدند. 4 و 8 هفته پس از شروع آزمایش، از هر گروه، 5 عدد موش انتخاب شده و از آنها نمونه خون و نمونه بافتی کبدی برای انجام آزمایشات سرمی و بررسی هیستوپاتولوژیک گرفته شد، آنزیم های کبدی آسپارتات ترانس آمیناز(ast)، آلانین ترانس آمیناز (alt)، آلکالین فسفاتاز (alp) اندازه گیری شد. نتایج نشان دادند که میزان alt در زیرگروه 4 هفته ای همه گروه ها نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی دار داشت(05/0p<)، میزان ast، در گروه های مختلف تفاوت معنی داری نداشت(05/0p>).درحالیکه میزان alp در گروه نیتروزآمین نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی دار داشت(05/0p<). در زیرگروه 8 هفته ای سطح آنزیم های alt, alp و ast بین گروه کنترل و گروه های نیتروزآمین و نیتروزآمین و رزماری تفاوت معنی دار بود(05/0p<). بررسی هیستوپاتولوژیک، تکثیر سلول های دوکی شکل، نکروز، تورم سلولی و کاریومگالی را در گروه نیتروزآمین نشان داد که شدت این ضایعات در گروه نیتروزآمین + رزماری در هر دو زیرگروه 4 و 8 هفته ای نسبت به گروه نیتروزآمین کمتر بود. این یافته ها نشان دادند که اسانس رزماری می تواند در برابر سمیت کبدی ناشی از ان-دی اتیل نیتروزآمین، نقش حفاظتی داشته باشد، هرچند برای تایید این موضوع نیاز به انجام تحقیقات بیشتر می باشد.