استعارات فمینیستی در ترجمه ی فارسی: مطالعه ی موردی خانم دلوی و اتاقی از آن خود اثر ویرجینیا ولف

پژوهش حاضر تلاشی است در جهت بررسی استعارات فمینیستی در ترجمه فارسی. این تحقیق میزان توانایی مترجمان را در حفظ و انتقال استعارات و مضامین فمینیستی مورد بررسی قرار می دهد. بدین منظور، داده های تحقیق از دو کتاب برجسته و فمینیستی ویرجینیا ولف یعنی «اتاقی از آن خود» (1929) به همراه ترجمه ی های فارسی آن (مترجمان: صفورا نوربخش و آزاده ساجدی) و «خانم دلوی» (1925) به همراه ترجمه های فارسی آن (مترجمان: پرویز داریوش، خجسته کیهان، فرزانه طاهری) انتخاب شدند. در انتخاب استعارات ایدئولوژیکی از تعریف لیکاف و جانسون (1980) درباره ی این دسته از استعارات استفاده شد. سپس پرسشنامه ای شامل دو سوال و شانزده مثال از استعارات فمینیستی طراحی شد که در آن میزان توفیق مترجمان در ترجمه ی استعارات و مضامین فمینیستی مورد بررسی قرار می گرفت. این پرسشنامه ها در اختیار پنجاه دانشجو و یا فارغ التحصیل مطالعات ترجمه، و همچنین پنج فارغ التحصیل کارشناسی ارشد ادبیات انگلیسی قرار گرفت. از دسته ی اول ، تنها بیست پرسشنامه کامل و برگردانده شد. نتایج به دست آمده چنین نشان می داد که در بیش از پنجاه درصد موارد، استعارات فمینیستی اصلاٌ حفظ نشده بودند. همچنین در بیش از هفتاد درصد موارد مضامین فمینیستی به خوبی یا به طور کامل به ترجمه ی فارسی منتقل نشده بودند. بنا براین می توان گفت که عدم توجه به حفظ استعارات فمینیستی، تاثیر منفی ای بر ترجمه ی مضامین آن استعاره ها گذاشته است. علاوه بر این، سبک نویسنده و تصویر جامعه ی مرد سالاری که او سعی بر انتقال آن از طریق استفاده از این استعارات داشته نیز تغیر یافته اند. در نتیجه، عدم حفظ ، ترجمه متناسب، و انتقال این دسته از استعارات به فارسی کیفیت کل ترجمه را تحت تاثیر قرار داده است.