بررسی نقوش البسه حاکمان در ایران با رویکرد نشانه شناسی گفتمان

در پژوهش حاضر تلاش می شود نقشمایه های لباس شاه در سه دوره ی ساسانی، آل بویه و قاجار با رویکرد نشانه شناسی گفتمانی بازخوانی شود. این رویکرد در بازخوانی و تبیین نمونه ها در عین تأکید بر عناصر نشانه شناختی به زمینه ی های اجتماعی، سیاسی و ایدئولوژیکی وارد می شود. در پژوهش حاضر متن تصویری مورد بررسی، نقش لباس شاه، یعنی مسند اول قدرت است و نگاه نشانه شناختی، به طور اجتناب ناپذیری در تعامل با روابط و عناصر مربوط به گفتمان قدرت قرار می گیرد و پژوهش وارد حوزه تحلیل گفتمان انتقادی می شود و از این رو رمزگان های اجتماعی، سیاسی و ایدئولوژیکی مد نظر قرار می گیرد. در این تحلیل از طریق دلالت های ضمنی گزاره های تلویحی طبیعی شده که ماهیتی ایدئولوژیک دارند، رمزگشایی می شود. در واقع سئوالات اصلی پژوهش آن است که آیا نقوش لباس شاه در این سه دوره از مفاهیمی ورای مفاهیم اولیه برخوردار است؟ و گفتمان غالب این نقوش با توجه به کاربردشان چییست؟ این مقاله سعی دارد در جریان تحلیل و بازخوانی نشانه ها به گفتمانی نزدیک شود که گمان می رود نیت حاکمان بوده است و در نهایت بر این باور است که نقش مایه های لباس شاه وسیله ای برای مشروعیت بخشیدن به مسند قدرت است.