مطالعه کموسیستماتیک گونه .euphorbia osyridea boiss با استفاده ازدی ترپن ها

خانواده euphorbiaceae واجد حدود 300 جنس و بیش از 5000 گونه است که در نواحی حاره و معتدله انتشار وسیع دارد. فرفیون بزرگترین جنس این خانواده می باشد. وضعیت رویش این گیاهان به صورت علفی یا بوته ای است. مهمترین خصوصیت آن ها وجود شیرابه ای سفیدرنگ در داخل برگ و ساقه این گیاهان است. در ایران 70 گونه فرفیون گزارش شده که 17 گونه آن بومی ایران است. در طب سنتی گیاه فرفیون جهت درمان بیماری های پوستی، گنوره آ، میگرن، انگل های روده ای، زدودن زگیل و به عنوان مسهل به کار می رفته است. با توجه به اهمیت ترکیبات ثانویه و به خصوص ترپنوئید ها در این تحقیق فیتوشیمی گیاه euphorbia osyridea boiss. که بومی ایران است، بررسی شد و از طریق مقایسه دی ترپن های این گونه با گونه های نزدیک آن موقعیت تاکسونومیک این گونه مورد بررسی قرار گرفت. ترکیبات جدید دی ترپنی شامل: 8، 3، 2 و 9-تترااستیل- 5- بنزوئیل- 7- پروپانوئیل- 6 (17)، 11- جاتروفادی ان، 2، 3، 8 و 9- تترااستیل- 5- بنزوئیل- 7- بوتانوئیل- 6 (17)، 11- جاتروفادی ان 8، 7، 3، 2 و 9 پنتااستیل- 5- بنزوئیل- 6 (17)، 11- جاتروفادی ان برای اولین بار از گیاه e.osyridea استخراج شد. همچنین ترکیبات تری ترپنی شامل: سیکلوآرت- 24- ان- 3- اول، بتولین، سیکلوآرت- 23 (ای)-3، 25- دی اول و بتا- سیتوسترول از این گیاه جداسازی گردید. ترکیبات دی ترپنی و تری ترپنی این گونه و گونه های نزدیک آن توسط نرم افزارnt sys آنالیز شد و دندروگرام حاصل از آن رسم گردید، دندروگرام حاصل با دندروگرام ریخت شناسی تفاوت هایی را نشان می داد.