تاثیرکادمیوم و زئولیت بر رشد، عملکرد و تجمع کادمیوم در سوخ سیرخوراکی

کادمیوم یک فلز سنگین سمی است که باعث تنش اکسیداتیو در گیاهان شده و سمیت بالایی را برای گیاه، حیوان و انسان ایجاد می کند. روش تثبیت شیمیایی حلالیت فلزات سنگین را از طریق افزودن مواد غیر سمی به خاک کاهش می دهد. تحقیقات نشان داده است که زئولیت می تواند برای اصلاح خاک های آلوده شده به فلزات سنگین مناسب باشد. این تحقیق به منظور ارزیابی اثر کادمیوم و زئولیت بر رشد، عملکرد و تجمع کادمیوم در سیر خوراکی انجام شد. این آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 5 سطح کادمیوم (0، 5، 10، 20 و40 میلی گرم در کیلوگرم خاک) از منبع سولفات کادمیوم به عنوان فاکتور اول و دو سطح زئولیت کلینوپتیلولیت (0 و 1%) به عنوان فاکتور دوم با سه تکرار در گیاه سیر خوراکی انجام شد. نتایج نشان داد که ویژگی های رویشی سیر شامل تعداد برگ، تعداد سیرچه، طول شبه ساقه، وزن تر و خشک سوخ، طول و قطر سوخ، وزن خشک اندام هوایی به طور معنی داری تحت تاثیر سطوح کادمیوم قرار گرفت و با افزایش سطح کادمیوم تعداد برگ، تعداد سیرچه، طول شبه ساقه، وزن تر و خشک سوخ، طول و قطر سوخ و وزن خشک اندام هوایی کاهش یافت. با افزایش غلظت کادمیوم، غلظت کادمیوم در سوخ و اندام هوایی افزایش یافت. علاوه بر این، کادمیوم غلظت عناصر را تحت تاثیر قرار داد. بطوریکه کادمیوم منجر به افزایش غلظت روی در سوخ در تیمار بدون زئولیت گردید. بیشترین غلظت روی در سوخ در تیمار mg/kg 20 کادمیوم در تیمار بدون زئولیت و کمترین در گیاهان شاهد مشاهده گردید. همچنین غلظت روی در سوخ در تیمارهای بدون زئولیت بیشتر از تیمارهای با زئولیت بود. تیمار زئولیت در سوخ منجر به افزایش معنی دار (p<0.05 ) در غلظت فسفر شد. غلظت پتاسیم در ریشه و اندام هوایی با افزایش سطح کادمیوم کاهش یافت و در سوخ بیشترین غلظت پتاسیم در تیمار شاهد بدون زئولیت مشاهده گردید. تیمارهای کادمیوم منجر به کاهش جذب فسفر، پتاسیم و روی در سوخ و اندام هوایی گردید. از سوی دیگر کاربرد زئولیت جذب روی، فسفر و پتاسیم در سوخ و اندام هوایی را افزایش داد. بر اساس نتایج، کاربرد زئولیت در اصلاح خاک های آلوده با کادمیوم مفید می باشد.