گره زایی و تثبیت نیتروژن ریشه های ترانسفرم شده سویا به وسیله اگروباکتریوم رایزوژنز تحت تأثیر جنستئین و تنش شوری

در این پژوهش به ارزیابی پاسخ ریشه های معمولی و ریشه های مویین سویا به جنستئین و تنش شوری با تأکید بر رشد، گره زایی، تثبیت نیتروژن، تغییر فیزیولوژیک و بیوشیمیایی در شرایط کنترل شده اتاقک رشد، واقع در آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهی دانشکده علوم پایه دانشگاه تربیت مدرس، پرداخته شده است. بدین منظور از رقم l17 و موتانت nod139 که فاقد توانایی گره زایی بود (حامل ژن غیر فعال gmnfr5a) استفاده شد. ریشه های مویین با استفاده از باکتری اگروباکتریوم رایزوژنز، سویه k599 که حامل ژن gmnfr5a و پروموتر camv 35s در ژنوم خود بود، تولید شدند. پس از تولید ریشه های مویین، ریشه های اولیه حذف و سپس گیاهان مرکب به وسیله باکتری ریزوبیوم سویه cb1809 که پیش از این با (10 میکرومولار) و بدون جنستئین کشت داده شده بودند تلقیح شدند. پس از کشت گیاهان، تیمار تنش شوری با اضافه نمودن کلرید سدیم به محلول غذایی (غلظت نهایی 0، 25، 50 و 100 میلی مولار) اعمال گردید. قابل ذکر است که مشابه این تیمارها نیز روی ریشه های معمولی رقم l17 نیز اعمال گردید. نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری بین ریشه های معمولی و ریشه های مویین از نظر پاسخ به تنش شوری و تیمار جنستئین وجود دارد. به طوری که تفاوت در گره زایی و تثبیت نیتروژن بسیار قابل توجه بود. گیاهان مرکب دارای رشد بهتر و بیشتری بودند و همچنین حجم ریشه، میزان کلروفیل، تعداد گره و فعالیت آنزیم نیتروژناز در آن ها بیش از گیاهان معمولی بود. پراکسیداسیون لیپیدها، تجمع پرولین، فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز در ریشه های مویین در پاسخ به تیمار تنش شوری کمتر از ریشه های معمولی بود. کاربرد جنستئین به طور معنی-داری سبب افزایش گره زایی و تثبیت نیتروژن و بهبود رشد ریشه ها و همچنین شاخساره گردید. اگرچه کاربرد جنستئین به کاهش پراکسیداسیون لیپیدی در اثر تنش شوری منجر گردید اما تأثیری بر میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان نداشت. به طور کلی گیاهان دارای ریشه های مویین، نسبت به گیاهان دارای ریشه های معمولی از رشد، گره زایی و تثبیت نیتروژن بیشتری حتی در شرایط تنش شوری برخوردار بودند.