مطالعه سیتوژنتیکی و بیوشیمیایی بعضی از گونه های یولاف

این تحقیق طی سال های 1391-1390 در آزمایشگاه سیتو ژنتیک مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه روی دو گونه یولاف شامل 30 ژنوتیپ از گونه sativa و 10 اکسشن از گونه sterilis انجام شد. طرح آزمایشی مورد استفاده برای مطالعه صفات کاریوتیپی طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار بود. تنوع ژنتیکی یولاف با استفاده از نشانگر بیوشیمیایی و صفات کاریوتیپی مورد ارزیابی قرار گرفت. تنوع موجود در ژنوتیپ ها با استفاده از صفات سیتوژنتیکی محاسبه گردید. تمام گونه های مورد بررسی هگزاپلوئید بودند و تعداد کروموزوم پایه در تمامی گونه های مورد مطالعه هفت بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که در بین ژنوتیپ ها از نظر تمامی صفات کروموزومی مورد اندازه گیری اختلاف در سطح احتمال 1% وجود دارد. بنابراین برای صفات اندازه گیری شده تنوع معنی داری بین ژرم پلاسم های مورد بررسی وجود دارد. تجزیه خوشه ای برای ژنوتیپ ها صورت گرفت که ژنوتیپ ها مورد مطالعه به 4 دسته تقسیم شدند بطوری که گروه اول شامل 14 ژنوتیپ، گروه دوم شامل هشت ژنوتیپ، گروه سوم شامل14 ژنوتیپ وگروه چهارم شامل چهار ژنوتیپ بودند. نتایج حاصل از تجزیه به مولفه های اصلی نشان داد که سه مولفه استخراج شده به ترتیب 92/63، 50/18 و 54/16 درصد از کل واریانس بین ژنوتیپ ها را نشان می دهند. بررسی الگوی باندی پروتئین های برگ، تنوع قابل ملاحظه ای در میان ژنوتیپ ها نشان داد. باندهای پروتئینی نه تنها از نظر محل قرار گرفتن روی ژل و وزن مولکولی، بلکه از لحاظ تراکم و شدت نیز با یکدیگر اختلاف نشان دادند. در مجموع برای 40 ژنوتیپ مورد مطالعه 18 باند مشاهده گردید. بر اساس ماتریس تشابه جاکارد کمترین تشابه و بیشترین فاصله ژنتیکی بین ژنوتیپ islamabad با ژنوتیپ های brusher، euro و ga mitchell می باشد. همچنین بیشترین تشابه و کمترین فاصله ژنتیکی بین ژنوتیپ brusher باeuro ، ژنوتیپ tarahumara با ژنوتیپ های nz2102 و wandering ، ژنوتیپ nz2102 با wandering، ژنوتیپ il92-6745 با ravansar1 و ژنوتیپ ravansar2 با kermanshah2 می باشد. بر اساس تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها در فاصله 45/0 به 4 گروه تقسیم شدند بطوری که گروه اول و دوم هر کدام شامل 3 ژنوتیپ، گروه سوم شامل 27 ژنوتیپ و گروه چهارم شامل 7 ژنوتیپ بودند. نتایج این تحقیق به طور کلی نشان داد که بین ژنوتیپ ها تنوع سیتوژنتیکی و پروتئینی معنی داری وجود دارد.