بررسی نظریات صاحب جواهر در باب مهریه با اتکا به کتاب جواهرالکلام و تطبیق آن با حقوق مدنی

چکیده در این پایان نامه بررسی نظریات شیخ محمد حسن شریف اصفهانی، معروف به صاحب جواهر در باب مهریه، با اتکا به کتاب«جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام» و تطبیق آن با حقوق مدنی صورت می گیرد و تلاش می شود تا نظرات این فقیه بزرگوار در باب مهریه، مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد و ضمن آن با حقوق مدنی، نکات اشتراک واختلاف آنها را روشن نماید. در بسیاری از موارد بین نظریات صاحب جواهر و حقوق مدنی، توافق وجود دارد از جمله این که به مجرد عقد، زن مالک مهر می شود یا ایجاد حق حبس برای زن و ضمان شوهر در پرداخت مهر. اما در مواردی نیز بین نظریات ایشان و قانون مدنی اختلاف وجود دارد برای مثال قانون مدنی در ماده ی 1090مقرری دارد که « اگر اختیار تعیین مهر، به زن داده شود، زن نمی تواند بیشتر از مهرالمثل معین نماید» اما صاحب جواهر در این موضوع قائل است هرگاه زن، داور در تعیین مهر خود باشد نمی تواند از مهر السنت که پانصد درهم است تجاوز نماید و این امر اجماعی بین فقها امامیه است. از موارد اختلافی دیگر، ماده ی 1100 قانون مدنی است که می گوید:« در صورتی که مهر المسمی مجهول باشد یا مالیت نداشته باشد یا ملک غیر باشد در صورت اول و دوم، زن مستحق مهرالمثل خواهد بود و بنابراین قانون مدنی بدون آنکه میان قبل از نزدیکی و بعد از آن تفصیلی قائل شود، به طور مطلق گفته است که در صورت اول و دوم، زن مستحق مهر المثل خواهد بود. ولی صاحب جواهر به پیروی از مشهور فقها تفاوت گذاشته و در تمامی موارد گفته است که با نزدیکی مهرالمثل بر عهده ی شوهر قرار می گیرد، و قبل از آن زن مستحق دریافت چیزی از مهر نمی باشد و تنها در صورت طلاق قبل از نزدیکی، شوهر ملزم پرداخت مهر المتعه خواهد بود. کلمات کلیدی: نکاح، طلاق، مهرالمثل، نزدیکی