طراحی و اعتبارسنجی مدل بومی استانداردهای حرفه ای معلّمان در محیط های یاددهی – یادگیری (با تأکید بر برهم کنش های پیوندی - سینرژیک مولفه های کلاس درس) در مدارس متوسطه دولتی پسرانه شهر تبریز

چکیده این پژوهش با هدف طرّاحی و اعتبارسنجی مدل بومی استانداردهای حرفه ای معلّمان در محیط های یاددهی – یادگیری در مدارس متوسطه دولتی پسرانه شهر تبریز انجام شده است. رویکرد پژوهشی از نوع ترکیبی یا آمیخته (کمّی و کیفی) و فرآیند سه مرحله ای بوده است. جامعه ی آماری پژوهش در مرحله ی دلفی، مجموعه ی پانل دلفی متشکل از اساتید، خبرگان و کارشناسان تعلیم و تربیت استان آذربایجان شرقی که به روش نمونه گیری هدفمند، تعداد 32 نفر انتخاب شدند و جامعه ی آماری مرحله ی پیمایشی نیز معلّمان مدارس متوسطه پسرانه دولتی شهر تبریز به تعداد 716 نفر در 5 ناحیه ی آموزش و پرورش بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، تعداد 154 نفر از 15 مدرسه و از 3 ناحیه ی آموزش و پرورش انتخاب شدند. تکنیک ها و ابزارهای گردآوری داده ها در این پژوهش متناسب با مراحل سه گانه ی پژوهش عبارت از فیش های پایش و استخراج مولفه ها ابزارهای دلفی و پرسشنامه ی بسته پاسخ با طیف پنج گزینه ای لیکرت بوده است که اعتبار صوری و ساختاری آن ها توسط اساتید راهنما و مشاور تأیید و پایایی آن نیز در مرحله ی اجرای آزمایشی و با محاسبه ی ضریب آلفای کرونباخ، 965/0 بدست داد که حاکی از قابلیّت اعتماد مطلوب پرسشنامه بوده است. در پژوهش حاضر برای تحلیل داده های مراحل کتابخانه ای و دلفی از شاخص های آمار توصیفی و در مرحله ی پیمایشی نیز علاوه بر شاخص های توصیفی، از شاخص های آمار استنباطی و آزمون هایی همچون: تحلیل عاملی تأییدی(cfa)، آزمون برازش خی دو، تحلیل واریانس چندراهه، t تک متغیّره، آزمون فریدمن و... استفاده شد. یافته های حاصل از تحلیل داده ها در مراحل متعدد نشان داد که از 806 کلید مولفه ی مستخرج از 130 منبع مورد پایش، پس از مراحل پالایش، 118 کلیدمولفه ی استخراجی مرتبط با ابعاد و مولفه های استانداردهای حرفه ای معلّم، وارد مرحله-ی دلفی پژوهش گردیده و پس از اجرای 2راند پیوسته ی دلفی، تعداد 44 کلیدمولفه ی اجماعی در قالب10حیطه ی اصلی(استاندارد) مبنای مدل پیش فرض تجربی و ساخت ابزار پرسشنامه ای استانداردهای حرفه ای معلّم قرارگرفت. آزمون برازش ساختار عاملی و برازش مدل پیش فرض، مطلوبیّت عامل های ساختاری و مدل نهایی را تأیید نمود. همچنین در آزمون تحلیل واریانس چند راهه، برای مقایسه ی متغیّرهای مستقل، تفاوت معنادار در متغیرهای ناحیه ی خدمتی و گروه تدریس تأیید شد. همچنین نتایج آزمون های توزیع نرمال، مقایسه ی میانگین تک متغیری و رتبه بندی استانداردها نشان دادند که معلّمان متوسطه، عامل(استاندارد) 7 تحت عنوان «دانش و مهارت های استفاده از فناوری در کلاس درس» را در اولویت اوّل و عامل (استاندارد) 10 تحت عنوان «نگرش ها و دیدگاه های فلسفی - تربیتی معلّم» را در اولویت آخر رتبه بندی نموده اند و بقیه ی عامل ها نسبت به رتبه ی میانگین میان این دو عامل توزیع شده-اند.