بررسی نقش برخی مسیرهای سیگنالینگ در اثر حفاظتی پیش شرطی سازی با هایپراکسی نورموباریک متناوب در مدل سکته مغزی موش صحرایی

مقدمه: سکته مغزی از شایع ترین بیماری هاست و تحمل به ایسکمی یکی از مهم ترین مکانیسم های مسئول افزایش تحمل مغز پس از سکته مغزی است که به آن پیش شرطی سازی به ایسکمی گویند. هایپراکسی از مهم ترین کاندیداهای پیش شرطی سازی به ایسکمی است. آسیب های ناشی از ایسکمی اغلب به دلیل تجمع رادیکالهای آزاد مشتق از اکسیژن (ros) است و هایپراکسی در تولید متعادل ros نقش مهمی دارد. با تولید ros تحت این شرایط مسیرهای داخل سلولی متعددی از جمله مسیرهای tnf?/tnfrs، erk/mapk، pkc و فاکتورهای hif1? و ucp2 فعال می شوند. در مطالعه اخیر اثر هایپراکسی نورموباریک بر بیان tnf-r2، tnf-r1، hif1?، ucp2 و فعالیت erk مورد مطالعه قرار گرفت و با استفاده از مهار کننده اختصاصی pkc نقش این فاکتور در اثر هایپراکسی بر مدل سکته مغزی بررسی شد. مواد و روش ها: در مطالعه حاضر حیوانات شامل 12 گروه، هر گروه شامل 6 رت نژاد ویستار بودند. غلظت اکسیژن تنفسی اعمال شده در گروه هایپراکسی 95%، به مدت 4 ساعت و 6 روز پیوسته، و در گروه کنترل با همان شرایط ولی غلظت اکسیژن 21% بود. به منظور تحقیق اثر پروتیئن کیناز c از chel))chelerythrin chloride ؛ مهارگر سیستمیک پروتیئن کیناز c استفاده شد. 24 ساعت بعد رت های گروه سکته به مدت 60 دقیقه تحت انسداد شریان کاروتید اصلی راست قرار گرفتند. پس از 24 ساعت از جریان خون مجدد، نفوذپذیری سد خونی - مغزی و نقایص رفتاری مورد بررسی قرار گرفت. بیان پروتئین های tnfr1,2، hif1? و ucp2 با روش وسترن بلات و میزان فعالیت erk با استفاده از کیت مخصوص مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: مهار pkc در مسیری مستقل از هایپراکسی سبب کاهش حجم سکته، کاهش اسکور نقایص نورولوژیک و کاهش نفوذپذیری سد خونی-مغزی شد. هایپراکسی سبب کاهش معنی دار بیان tnfr1 در کورتکس و افزایش معنی دار بیان hif1? در هر دو ناحیه مغز شد. همچنین هایپراکسی تداخل معنی دار در افزایش بیان ucp2، tnfr1 و tnfr2 دارد. افزایش معنی دار فعالیت erk تحت اثر هایپراکسی، 5 و 24 ساعت پس از جریان مجدد در گروههای سکته مشاهده شد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این تحقیق به نظر می رسد هایپراکسی با کاهش حجم آسیب، ادم مغزی، نفوذپذیری سد خونی–مغزی و بهبود نقایص نورولوژیک سبب ایجاد مقاومت در برابر ایسکمی شده است. هایپراکسی با تداخل در افزایش بیان tnfr2، کاهش بیان tnfr1، افزایش بیان hif1? در هر دو ناحیه کورتکس و مرکز مغز و با تداخل در افزایش بیان ucp2 در ناحیه کورتکس، همچنین با تداخل در افزایش فسوریلاسون erk، می تواند تحمل به ایسکمی را وساطت کند. تفاوت اثر هایپراکسی در کورتکس و مرکز مغز ممکن است مربوط به مکانیسم های متفاوت بیوشیمیایی و سلولی باشد.