مدل سازی و تفسیر سونداژهای الکتریکی به منظور تعیین عمق و ضخامت ذخیره و شناسایی دقیق تر زون کارستی کمرپایین بوکسیت در یکی از معادن بوکسیت جاجرم

پایان نامه
چکیده

روش های اکتشافی به دو دسته روش های مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شوند. روش های مستقیم که حفاری اکتشافی نیز از آن جمله است، روش هایی گران قیمت، زمان بر و با دقت بالایی هستند. امّا روش های ژئوفیزیکی از جمله روش های غیرمستقیم هستند که نیازمند هزینه و زمان کم تری می باشند و تعبیر و تفسیر نتایج آن ها مشکل است. در این پژوهش به بررسی کارایی روش سونداژ زنی ژئوالکتریکی در تشخیص لایه معدنی در ذخایر بوکسیت کارستی دارای توپوگرافی شدید سطح زمین پرداخته می شود. بدین منظور طراحی و برداشت 82 سونداژ ژئوالکتریکی بر روی سه خط، در فاز های 4 و 5 محدوده معدنی تاگویی انجام شد. معادن منطقه تاگویی یکی از معادن بوکسیت جاجرم است که عملیّات استخراج مادّه معدنی در آن به ندرت صورت گرفته و اغلب حفاری ها، جنبه اکتشافی دارند. داده های برداشت شده نخست توسط سر منحنی های استاندارد تفسیر شده و سپس نتایج حاصله به عنوان مدل اولیه به وسیله نرم افزار هایix1d ، ipi2win و ves مدل سازی یک بُعدی شده اند. هم چنین به کمک قابلیت های نرم افزار ix1d داده های مقاومت ویژه ظاهری، مستقیماً با روش های اُکام و رگرسیون ریج، وارون سازی شده اند. مقایسه نتایج حاصل از این دو روش نشان می دهد که گرچه روش رگرسیون ریج در برازش پارامتر های مدل پایدارتر عمل کرده، اما استفاده از این روش برای زمین با تعداد زیادی لایه، تغییراتی شدید در مقاومت ویژه لایه ها را نشان می دهد. از طرف دیگر تشخیص ضعیف مرز لایه ها در روش اُکام و پنهان شدن بعضی از لایه ها کار تفسیر را مشکل می سازد. لذا ترجیح داده می شود که بسته به طبیعت مدل واقعی زمین، از یکی از دو روش و یا حتی از هر دو روش استفاده گردد. نتایج مدل سازی یک بُعدی، حداقل وجود چهار لایه ژئوالکتریکی را در منطقه تاگویی 4 و 5 واقع در محدوده معدنی بوکسیت جاجرم، نشان می دهند. جهت درک بهتر و جامع تر، این نتایج به صورت سه مقطع دوبُعدی و یک نمایش سه بُعدی نشان داده می شوند. روش های اکتشافی به دو دسته روش های مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شوند. روش های مستقیم که حفاری اکتشافی نیز از آن جمله است، روش هایی گران قیمت، زمان بر و با دقت بالایی هستند. امّا روش های ژئوفیزیکی از جمله روش های غیرمستقیم هستند که نیازمند هزینه و زمان کم تری می باشند و تعبیر و تفسیر نتایج آن ها مشکل است. در این پژوهش به بررسی کارایی روش سونداژ زنی ژئوالکتریکی در تشخیص لایه معدنی در ذخایر بوکسیت کارستی دارای توپوگرافی شدید سطح زمین پرداخته می شود. بدین منظور طراحی و برداشت 82 سونداژ ژئوالکتریکی بر روی سه خط، در فاز های 4 و 5 محدوده معدنی تاگویی انجام شد. معادن منطقه تاگویی یکی از معادن بوکسیت جاجرم است که عملیّات استخراج مادّه معدنی در آن به ندرت صورت گرفته و اغلب حفاری ها، جنبه اکتشافی دارند. داده های برداشت شده نخست توسط سر منحنی های استاندارد تفسیر شده و سپس نتایج حاصله به عنوان مدل اولیه به وسیله نرم افزار هایix1d ، ipi2win و ves مدل سازی یک بُعدی شده اند. هم چنین به کمک قابلیت های نرم افزار ix1d داده های مقاومت ویژه ظاهری، مستقیماً با روش های اُکام و رگرسیون ریج، وارون سازی شده اند. مقایسه نتایج حاصل از این دو روش نشان می دهد که گرچه روش رگرسیون ریج در برازش پارامتر های مدل پایدارتر عمل کرده، اما استفاده از این روش برای زمین با تعداد زیادی لایه، تغییراتی شدید در مقاومت ویژه لایه ها را نشان می دهد. از طرف دیگر تشخیص ضعیف مرز لایه ها در روش اُکام و پنهان شدن بعضی از لایه ها کار تفسیر را مشکل می سازد. لذا ترجیح داده می شود که بسته به طبیعت مدل واقعی زمین، از یکی از دو روش و یا حتی از هر دو روش استفاده گردد. نتایج مدل سازی یک بُعدی، حداقل وجود چهار لایه ژئوالکتریکی را در منطقه تاگویی 4 و 5 واقع در محدوده معدنی بوکسیت جاجرم، نشان می دهند. جهت درک بهتر و جامع تر، این نتایج به صورت سه مقطع دوبُعدی و یک نمایش سه بُعدی نشان داده می شوند. در مرحله بعد با استفاده از نرم افزار res2dinv، بر روی داده های اولیه، مدل سازی هموار دوبُعدی صورت گرفته و مقاطع به دست آمده تفسیر و با نتایج وارون سازی یک بُعدی مقایسه شده اند. با بررسی نتایج وارون سازی یک بُعدی و دو بُعدی نتیجه می شود که به دلیل تباین کافی مقاومت ویژه بین بوکسیت و سنگ کف دولومیتی، تشخیص کمر پایین لایه معدنی ممکن است. هر دو لایه بوکسیت و دولومیت شیب دار بوده و سنگ بستر دولومیتی توپوگرافی شدیدی دارد، به طوری که عمق مرز پایینی لایه بوکسیتی بین 20 تا 70 متر پیش بینی می شود. اما از آنجایی که اختلاف مقاومت ویژه بوکسیت کائولنی با لایه های بالایی آن کم می باشد، تشخیص کمر بالای ماده معدنی و در نتیجه تعیین ضخامت لایه معدنی مشکل است.

منابع مشابه

بررسی صحت و دقت نتایج حاصل از برداشت‌های ژئوالکتریک در تعیین عمق و ضخامت لایه بوکسیتی در یکی از ذخایر بوکسیت جاجرم

در این پژوهش به بررسی کارایی روش سونداژزنی ژئوالکتریکی در تشخیص لایه معدنی در ذخایر بوکسیت کارستی دارای توپوگرافی شدید سطح زمین پرداخته می­شود. بدین منظور 21 سونداژ ژئوالکتریکی در کنار نقاط حفاری شده در یکی از ذخایر بوکسیت جاجرم در طول یک خط، طراحی و برداشت گردید. داده­های برداشت شده نخست به وسیله منحنی­های استاندارد تفسیر شده و سپس نتایج حاصله به­عنوان مدل اولیه به­وسیله نرم­افزارIX1D ، مدل­سا...

متن کامل

بررسی امکان استفاده از بوکسیت معادن شاه‌بلاغی و سرخ‌چشمه در فرایند تولید مجتمع آلومینای جاجرم

معدن بوکسیت جاجرم به عنوان بزرگ‌ترین معدن بوکسیت شناخته شده در ایران با ذخیره بیش از 20 میلیون تن بوکسیت دیاسپوری در استان خراسان شمالی واقع شده است که توان تأمین خوراک کارخانه آلومینای جاجرم را برای یک دوره 20 ساله ندارد. در همین راستا به بررسی امکان استفاده از بوکسیت معادن شاه‌بلاغی در استان تهران و سرخ‌چشمه در استان خراسان شمالی پرداخته شد. در این پژوهش بوکسیت‌ها از نظر مسائل فرایندی تولید آ...

متن کامل

The Study of Stressful Factors in Clinical Education for Nursing Students Studying in Nursing and Midwifery College in Khorramabad

کچ هدي پ شي مز هني فده و : شزومآ لاب يني شخب ساسا ي شزومآ مهم و راتسرپ ي تسا . و هنوگ ره دوج لکشم ي شزومآ رد لاب يني ، آراک يي هدزاب و ا ني شزومآ زا شخب راچد ار لکشم م ي دنک . فده اب رضاح شهوژپ سررب ي لماوع سرتسا از ي شزومآ لاب يني رد وجشناد ناي راتسرپ ي هدکشناد راتسرپ ي و يامام ي ماـجنا داـبآ مرـخ تسا هتفرگ . شور و داوم راک : رضاح هعلاطم کي هعلاطم صوت يفي عطقم ي تسا . د...

متن کامل

بررسی‌های کانی‌شناسی، زمین‌شیمیایی و پیدایشی کانسار بوکسیت کارستی جاجرم، شمال شرق ایران

The Jajarm bauxite deposit is a part of the Irano-Hymalayan karst bauxite belt which is located about 175 km southwest of Bojnourd. This deposit has been developed as a stratiform horizon along the contact of Triassic dolomites and the Jurassic shales and sandstones. The basal contact zone of the bauxite horizon is mainly undulatory, and bauxite fills cavities in the footwall dolomite, whereas ...

متن کامل

تعیین مدل اکتشافی بوکسیت جاجرم با استفاده از داده های اکتشافی در محیط GIS

تلفیق اطلاعات اکتشافی متنوع (زمین‌شناسی، سنجش از دور، ژئوفیزیک، ژئوشیمی، حفاری و غیره) مسأله مهمی در شناسایی دقیق‌تر ذخایر معدنی است. هدف از این تحقیق، پردازش و تفسیرداده‌های زمین‌شناسی، سنجش از دور و ژئوفیزیک در منطقه معدنی بوکسیت جاجرم، تلفیق نتایج ای...

متن کامل

The effect of cyclosporine on asymmetric antibodies and serum transforming growth factor beta1 in abortion-prone model of mice CBA/J x DBA/2

كچ ي هد فده و هقباس : ي ک ي طقس زورب للع زا اه ي ،ررکم ا لماوع تلاخد ي ژولونوم ي ک ا رد ي ن قم طققس عون ي وراد دقشاب ي س ي روپسولک ي ،ن ح لدم رد طقس شهاک بجوم ي ناو ي CBA/j×DBA/2 م ي تنآ ددرگ ي داب ي اه ي ان و راققتم TGF-β لماوع زا عت مهم يي ن گلماح تشونرس هدننک ي سررب روظنم هب رضاح هعلاطم تسا ي ات ث ي ر اس ي روپسولک ي ن م رب ي از ا ي ن تنآ عون ي داب ي س و اه ي اکوت ي ن TGF...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی شاهرود - دانشکده معدن و ژئوفیزیک

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023