اثر مقادیر مختلف هسته خرما در جیره جوجه های گوشتی آلوده شده با آفلاتوکسین b1 بر عملکرد و برخی پارامترهای خونی

در این آزمایش از 216 قطعه جوجه گوشتی نر یکروزه سویه راس (308) استفاده شد و با 9 تیمار در4 تکرار و 6 مشاهده (جوجه) در هر تکرار و بصورت طرح فاکتوریل (3×3) در قالب طرح کاملاً تصادفی شامل سه سطح (dp) پودرهسته خرما (0، 2 و 4 درصد) و سه سطح (afb1) آفلاتوکسین b1 (0، ppb 150 و ppb 300) انجام گردید. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: 1) شاهد بدون afb1 و dp، 2) ppb 150 afb1، 3) ppb 300 afb1، 4) 2 درصد dp، 5) 2 درصد dp و ppb 150 afb1، 6) 2 درصد dpو ppb300 afb1، 7) 4 درصد dp ، 8) 4 درصد dp و ppb 150 afb1، 9) 4 درصد dp و ppb 300 afb1. جهت اجرای این طرح، ابتدا در آزمایشگاه قارچ آسپرژیلوس فلاووس سویه ir 111 در محیط کشت (potato dexterose agar) pda تکثیر شده و سپس بوسیله تخمیر برروی برنج، سم afb1 تولید شد. اندازه گیری میزان سم تولید شده توسط روش tlc (thin layer chromatoghraphy) یا کروماتوگرافی لایه نازک انجام شد، میزان سم afb1 تولید شده بوسیله قارچ آسپرژیلوس فلاووس سویه ir 111، ppm 60 براورد گردید. برازش داده های بدست آمده (داده های هفتگی وزن زنده، افزایش وزن بدن، مصرف خوراک، ضریب تبدیل غذایی و همچنین نتایج مربوط به فراسنجه های خونی) توسط نرم افزار آماری sas (1991) و با رویه mixed و به طریق داده های تکراردار در طول زمان (هفته ها و یا نوبت های رکوردگیری) انجام گرفت. مقایسه میانگین توسط روش توکی کرامر انجام شد. جیره ها بر اساس احتیاجات توصیه شده توسط کمپانی راس و با استفاده از نرم افزار uffda تنظیم شدند، طول دوره آزمایش 35 روز بود. تفاوت معنی داری از نظر کاهش وزن و مصرف خوراک در تیمارهای محتوی ppb 300 afb1 مشاهده شد (p<0.05). در جیره های محتوی سطح ppb 300 afb1، نسبت وزن لاشه به مقدار معنی داری (p<0.05) کاهش یافت، در حالیکه، نسبت وزن کبد و روده پر به مقدار معنی داری(p<0.05) افزایش یافت. تغییر معنی داری در نسبت وزن پا، پشت و گردن، بال، طحال، پانکراس، بورس فابریسیوس، چربی محوطه بطنی، پیش معده و قلب مشاهده نشد. افزایش معنی دار در وزن سنگدان و ران در سطوح اصلی هسته خرما مشاهده شد. سطوح اصلی afb1 سبب کاهش معنی دار (p<0.05) آلبومین و hdlشدند. تیمارهای آزمایشی تغییری در سطوح کلسیم، فسفر، تری گلیسرید، کلسترول و ldl سرم ایجاد نکردند. افزایش معنی داری(p<0.05) درسطوح آنزیمهای alt، ast و ggt در سطوح اصلی afb1 دیده نشد. در حالیکه، سطوح هسته خرما به تنهایی کاهش معنی داری بر سطح آنزیم ggt داشت (p<0.05). مکمل سازی 4% هسته خرما در تیمارهای آلوده شده با ppb 300 آفلاتوکسینb1 نتایج موثری در جلوگیری از آثار سوء این سم بر روی عملکرد، پارامترهای خونی و کبد جوجه های گوشتی تغذیه شده با جیره های حاوی آفلاتوکسین b1 داشت.