تاثیر رژیم آبیاری و عمق کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی و صنعتی موسیر (allium altissimum ragel.)در شرایط آب و هوایی مشهد

موسیر (.allium altissimum regel)گیاهی دارویی و صنعتی، چندساله، دارای غده زیرزمینی و یکی از مهم ترین گونه های دارویی و صنعتی جنس آلیوم در ایران می باشد که به صورت خودرو و طبیعی در مناطق مرتفع با اقلیم خیلی سرد تا نیمه سرد رشد می کند. با توجه به خودرو بودن این گیاه و احتمال مواجه شدن با تنش کمبود آب در سال های مختلف و تأثیر بر عملکرد آن، تعیین نیاز آبی گیاه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بدین جهت به منظور بررسی اثرات رژیم های مختلف آبیاری و عمق کاشت، این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل پنج سطح آبیاری: بدون آبیاری(1i)، آبیاری پس از 5±80 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر(i2)، آبیاری پس از 5±60 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر(i3)، آبیاری پس از 5±40 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر (i4) و آبیاری پس از 5±20 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر(i5، شاهد) و عمق کاشت در دو سطح پنج سانتیمتر (1d) و 10 سانتیمتر (2d) بودند. نتایج نشان داد افزایش فواصل آبیاری باعث کاهش وزن خشک و تر پیاز، عملکرد بیولوژیک، وزن خشک برگ، وزن خشک اندام هوایی، شاخص برداشت، ارتفاع ساقه گل دهنده و افزایش راندمان مصرف آب شد. همچنین عمق کاشت فقط بر روی راندمان مصرف آب اثر معنی دار داشت. اثرات متقابل سطوح آبیاری و عمق کاشت نیز باعث کاهش ارتفاع ساقه گل دهنده، عملکرد خشک پیاز، شاخص برداشت و راندمان مصرف آب شد. همچنین اثر متقابل آبیاری و عمق کاشت تأثیر معنی داری در تغییرات سطح برگ، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی گیاه، تجمع ماده خشک، دوام شاخص سطح برگ و دوام زیست توده داشت. نتایج این مطالعه نشان داد گیاه موسیر به میزان آب در دسترس واکنش مثبت نشان می دهد، ولی عمق کاشت تا 10 سانتی متر تأثیری بر عملکرد پیاز آن ندارد.