معرفی و تشریح خصوصیات مورفولوژیکی و بررسی تنوع ژنتیکی 32 رقم انگور در خراسان رضوی

این تحقیق به منظور مطالعه خصوصیات کمی و کیفی و بررسی تنوع ژنتیکی 32 رقم انگور در محل کلکسیون مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار به اجرا درآمد. نتایج بدست آمده از این تحقیق دامنه وسیعی از تغییرات در بین ارقام مورد بررسی از نظر صفات اندازه گیری شده مشاهده گردید. در برخی صفات کلیدی طبق دستورالعمل از جمله رنگ پوست و رنگ آنتوسیانین گوشت حبه، تراکم کرک های خوابیده بین رگبرگ های اصلی در سطح زیرین پهنک و تراکم کرک های ایستاده روی رگبرگ های اصلی در سطح زیرین پهنک در برگ بالغ، رنگ آنتوسیانین رگبرگ های اصلی در سطح رویی پهنک، شکل دندانه، رنگ سطح رویی پهنک در برگ جوان و تراکم کرک های خوابیده نوک در شاخه جوان که ضرایب تغییرات بالاتری نشان دادند، دارای تنوع بیشتری در بین ارقام انگور بودند. نتایج حاصل از ضرایب همبستگی نشان داد که همبستگی مثبت و منفی معنی داری بین برخی صفات مهم وجود دارد. بالاترین همبستگی مثبت و معنی دار بین اجزای اندازه حبه (تشکیل بذر در میوه، وزن، طول، قطر و حجم میوه)، و بیشترین همبستگی منفی و معنی دار میان اندازه پهنک برگ با اجزای اندازه حبه و بین عملکرد (وزن خوشه و میوه) با مواد جامد محلول مشاهده شد. ظرفیت آنتی اکسیدانی عصاره بذر با استفاده از روش dpph مورد ارزیابی قرار گرفت. کمینه و بیشینه مقادیر بدست آمده برابر 53/12 و 2/90، به ترتیب در ارقام سفید انگور قوچان و شغالی نیشابور بود. تجزیه خوشه ای بر اساس کلیه صفات اندازه گیری شده به روش وارد صورت گرفت، که در نهایت در فاصله 5، ارقام را به پنج گروه تقسیم بندی نمود. بالاترین درصد تشابه (بیش از 95 درصد) بین ارقام کشمشی و سبزه درگزی در گروه اول مشاهده شد. ارقام امیرگیله رضائیه و فخری کاشمر در دو گروه جداگانه قرار گرفتند، و در بین برخی ارقام در سایر گروه ها نیز تشابه نسبتا بالایی وجود داشت. نتایج مطالعه صفات ثبت شده نشان داد که ارقام لعل قرمز محولات، شغالی نیشابور، دیزماری رضائیه و سمرقندی لطف آباد دارای گلهایی ماده با پرچم های برگشته و بقیه ارقام دارای گلهای هرمافرودیت بودند. در بررسی های انجام شده 2 رقم انگور بیدانه، 3 رقم با رشد ناقص دانه و بقیه ارقام با رشد کامل دانه ها در حبه شناخته شدند. در زمان شکفتن جوانه بین ارقام 5 روز اختلاف وجود داشت و زمان شروع رسیدن حبه از اواسط تیر تا اواخر مرداد ماه متغیر بود. همچنین ارقام انگور مورد مطالعه را می توان به دلیل داشتن خصوصیاتی همچون طعم و مزه مناسب (شاخص طعم بالا) و شکل ظاهری حبه و خوشه برای مصرف تازه خوری، به دلیل عملکرد نسبتا بالا، آبدار بودن میوه و رنگ آب میوه قرمز در تهیه آب میوه، به دلیل درصد قند بالا، بیدانه بودن یا رشد ناقص دانه در حبه و عملکرد نسبتا بالا در تهیه کشمش و به دلیل سفتی گوشت حبه و استحکام اتصال حبه به خوشه برای قابلیت انبارمانی خوب توصیه نمود.