بررسی روند تغییرات فضای سبز شهری و پارک ها و نیازسنجی فضاهای جدید با استفاده از تکنیک فازی و rs در محیط gis

امروزه مفهوم شهر ها بدون فضای سبز در اشکال گوناگون آن، غیرقابل تصور است .گسترش شهر ها باعث تشدید عوارض توسعه ی شهری بی رویه و ناپایدار شده است، که تشدید آلودگی های محیطی از مهم ترین این عوارض به شمار می آیدکه خود زمینه ساز از بین رفتن فضا های سبز درون شهری و تغییر کاربری این گونه اراضی است. اهمیت فضاهای سبز شهری تا بدان حد است که امروزه وجود این کاربری به عنوان یکی ازشاخص های توسعه یافتگی جوامع به حساب می آید. فضاهای سبز، بازمانده طبیعت در محیط شهرها می باشند و نقش کلیدی در ارتقا کیفیت محیط زیست و شکل گیری شهر پایدار ایفا می کنند. بنابراین شناخت پویایی مکانی و زمانی فضاهای سبز به طور کمی، پیش نیاز برنامه ریزی و مدیریت پایدار فضای سبز شهری می باشد. در این پژوهش اثرات شهر نشینی و توسعه شهری بر روی فضاهای سبز شهر بیرجند در 4 ناحیه به صورت کمی در دو مقطع زمانی سال های 1378 و سال 1390، با استفاده از تفسیر بصری عکس های هوایی، تصویر google earth و سیستم اطلاعات جغرافیایی(gis) مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین با استفاده از تکنیک فازی در محیط gis به مکان یابی فضا های جدید برای احداث پارک پرداخته شده است. تحلیل های صورت گرفته نشان می دهد که تراکم نسبی فضای سبز شهری ناحیه 1 بیشترین تغییرات را طی دوره زمانی 12 ساله مذکور داشته است. بدین صورت که مساحت آن در سال 1378 از 237648 مترمربع به 606910 مترمربع در سال 1390 افزایش یافته است. کمترین تغییرات فضای سبز عمومی مربوط به ناحیه 4 می باشد که مساحت آن در سال 1378 از 131343 مترمربع به 193927 مترمربع در سال 1390 رسیده است. تحلیل های صورت گرفته در مورد مکان یابی در سه شبکه استنتاجی، نشان داد که عملگر های اشتراک و گامای فازی نتایج بهتری را دارند؛ بدین صورت که شبکه های استنتاجی دو و سه مکان های مناسب جهت احداث پارک را در چهار ناحیه با پراکندگی مناسب نشان داده است. تحقیق حاضر نشان می دهد که روند توسعه فیزیکی شهر و افزایش جمعیت به مراتب سریع تر از روند افزایش فضای سبز است، لذا شهرداری و سازمان پارک ها و فضای سبز باید توجه ویژه ای به توسعه فضا های سبز داشته و اقدام به افزایش سرانه فضای سبز عمومی شهر در مکان های مناسب نماید.