رشد شتابان شهری و آسیب شناسی کالبدی و اجتماعی در شهر اردبیل

رشد و توسعه شهری در ایران نیز مانند سایر کشورهای در حال توسعه، فرایندی سریع داشته است.این امر نتیجه ی سیاست های دولت می باشد. پس از انقلاب با توجه به رشد چشم گیر جمعیت، بدنبال آن روند افزایش تقسیمات کشوری شتاب بیشتری گرفت و استانهای کشور در سالهای منتهی به انقلاب اسلامی از23 واحد به31 استان درسال 1390 افزایش یافتند. نقش دولت در رشدشتابان شهرنشینی اردبیل با ارتقاء سلسله مراتب شهری آن(تبدیل کردن به مرکزیت استان در سال1372) تاثیرگذار بوده است.رشد شتابان شهرنشینی و افزایش مهاجرت روستائیان بعد از این دوره به شهر اردبیل، مسئله حاشیه نشینی را پدید آورده و باعث گسترش آسیب های اجتماعی شده است.لذا شناسایی آسیب شناسی کالبدی(حاشیه نشینی) و به تناسب نقش آن در بروز انواع آسیب های اجتماعی در شهر از اهمیت خاصی برخوردار است،چرا که امروزه در کشورهای جهان سوم یکی از معضلات شهرنشینی،حاشیه نشینی و آسیب های اجتماعی ناشی از این پدیده می باشد. روش تحقیق پژوهش از نوع توصیفی و تحلیلی بوده است.روش نمونه گیری تصادفی بوده که از بین مناطق حاشیه نشینی اردبیل، محله حاشیه نشین میراشرف به عنوان نمونه انتخاب شد. برای برآورد حجم نمونه ازروش کوکران استفاده شد و به تناسب از بین1896خانوار این محله90 خانوار به عنوان جامعه نمونه، انتخاب گردید و پرسشنامه موردنظر بطور تصادفی بین خانوار توزیع شد.همچنین تعداد 40 پرسشنامه در ارتباط با نقش دولت در رشد شهرنشینی و حاشیه نشینی اردبیل تهیه و بین کارشناسان و مسئولان شهر اردبیل که عموما کارمندان مناطق شهرداری های و ارگانهای مرتبط با شهر اردبیل بودند،توزیع گردید..بعد از تحلیل آماری فرضیه اول ودوم رساله از طریق آزمون آماریspssبه ترتیب با25/67 و5/69درصد در مجموع با کسب نمره بالای50درصد مورد تایید و اثبات قرار گرفتند. لذا نتیجه گیری شد که دولت با تبدیل شهرهای بزرگ به مراکز استانها بدون برنامه ریزی باعث مهاجرت روستاییان و شهرستانهای اطراف به این مکانهای تازه تاسیس می شود.در نتیجه به رشد شهرنشینی،حاشیه نشینی و گسترش انواع آسیبها اجتماعی دامن می زند.لذا پیشنهاد می شود دولت با برنامه ریزی درست علمی ونگرش سیستماتیک به شهروروستا و توجه یکسان به این مناطق و عدم تبدیل نقاط روستایی به مکان شهری می تواند هم از بروز شهرنشینی افراطی و هم پیامدهای آسیبهای کالبدی (حاشیه نشینی) وهم آسیبهای اجتماعی ناشی از این رشد شهری شتابان جلوگیری کند.