ارزیابی خطر ناپایداریهای دامنه ای مشرف بر مسیر ارتباطی پاوه - نودشه با تأکید بر لغزش و ریزش با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی gis

مقدمه :هر چه جاده های ارتباطی مناطق شهری و روستایی از امنیت بالاتری برخوردار باشند امکان توسعه این مناطق نیز بیشتر است. راه های ارتباطی از گذشته های دور اساس انتقال دانش و فرهنگ مردمان نقاط مختلف به یکدیگر بوده است، امروزه نیز با حفظ همان نقش قدیمی اساس توسعه هرچه بیشتر کشورها در انتقال کالا و خدمات شده است. از جمله این مسیرهای ارتباطی که از مناطق ناپایدار می گذرد ، مسیر مواصلاتی پاوه – نودشه است. این مناطق و مسیرهای مواصلاتی مابین آنها، که در منطقه ای کاملاً کوهستانی در کوه های زاگرس مرتفع قرار گرفته اند (شکل شماره 1). با خطر ناپایداری دامنه ای مواجه هستند. لغزش و ریزش دامنه ها به دلیل وجود فاکتورهای موثر در آن همانند، جنس زمین شناسی، ارتفاع، شیب زیاد، پوشش گیاهی، تغییر کاربری، ماتریس ریز دانه و اثرات مستقیم و غیر مستقیم انسانی و غیره، باعث شده اند تا منطقه دچار ناپایداری دامنه ای گشته و نسبت به لغزش و ریزش همیشه دارای استرس طبیعی باشد. 1 - مواد و روش تحقیق : 1 – 1 مواد و ابزار : برای شروع و به نتیجه رسیدن این تحقیق، نیازمند مواد و ابزار زیر بودیم ، که در ذیل شرح آن خواهد آمد : 1– کامپیوتر . 2- نقشه توپوگرافی 50000 / 1 و نقشه زمین شناسی 100000 / 1 ، نقشه کاربری اراضی و نقشه خاک منطقه . 3- جی پی اس gps . 4– نرم افزار جی آی اس gis ، گوگل ارث googel earth و اکسپرت چویس expert choice 11 . 5– تصاویر منطقه مورد مطالعه . 6 – نمونه خاک 2 – 1 روش تحقیق : در این تحقیق لغزش و ریزش بر اساس دو روش آنبالاگان و ای اچ پی ahp در دو نرم افزار جی آی اس و اکسپرت چویس 11 صورت گرفته است. نتیجه گیری نهایی : با توجه به مطالعات انجام شده و تجزیه و تحلیل داده های گرد آوری شده با استفاده از دو مدل آنبالاگان و سیستم تحلیل سلسله مراتبی به این نتیجه رسیدیم که دامنه های مشرف بر مسیر ارتباطی پاوه – نودشه ناپایدار بوده و پتانسیل ایجاد خطر را دارند . دربحث لغزش در ابتدای مسیر که که از خود پاوه شروع می شود ،لغزش دامنه ها با تلفات جانی در سالهای گذشته به همراه بوده است و در سایر نقاط با استفاده ازمدل آنبالاگان به ترتیب اهمیت مناطق از نظر وجود خطر شناسایی و پهنه بندی شد که شامل 14 منطقه از لحاظ وقوع خطر لغزش شد. در بررسی ناپایداری دامنه ها از نظر ریزش به دلیل کوهستانی بودن منطقه و تغییر کاربری ها و اثرات انسانی در منطقه و وجود سایر فاکتورهای موثر در ریزش به این نتیجه رسیدیم که اکثر دامنه ها در طول مسیر دارای خطر به ویژه خطر ریزش هستند . این دامنه های ناپایدار با توجه به نقشه جهت شیب منطقه، اکثراً در جهت شرق ، جنوب و جنوب شرق قرار گرفته اند. و در نهایت از بین عوامل طبیعی و انسانی ، مهمترین فاکتورها در بحث لغزش و ریزش منطقه، شیب به دلیل کوهستانی بودن منطقه و پوشش گیاهی مهم تشخیص داده شدند ، اما اثرات انسانی به دلیل تغییر در کاربری اراضی، کاهش و حذف پوشش گیاهی، زیربری جاده و تغییر در هندسه شیب دامنه ها، تغییر در جریانات سطحی و زیرزمینی مهمترین عامل در ریزش و لغزش منطقه تشخیص داده شد.