بررسی عملی بودن، اعتبار، روایی و نرم یابی سیاهه رفتارهای مستقیم و غیر مستقیم زندانیان ایرلند و رابطه آن با نوع جرم و سن در زندانیان شهرستان همدان

پژوهش حاضربررسی عملی بودن، اعتبار، روایی ونرم یابی سیاهه رفتارهای مستقیم و غیر مستقیم ایرلند زندانیان غیر سیاسی زندان مرکزی شهرستان همدان به اجرا در آمد. برای این منظور نمونه ای با حجم 500 نفر از پنج بند مالی 51 نفر، مصرف کنندگان متادون 63 نفر، مواد 71 نفر، عمومی 225 نفر و بند جوانان 60 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد.سیاهه، شامل دو فرم 49 سوالی برای سنجش قربانی بودن و 58 سوالی برای سنجش ارتکاب به زورگیری که با مقیاس 5 درجه ای لیکرتی از هرگز تا همیشه درجه بندی می شود. زندانیان به این دو پرسشنامه در یک مرحله پاسخ دادند.به منظور به دست آوردن اعتبار پرسشنامه از دو روش بازآزمایی و همسانی درونی (آلفای کرونباخ) استفاده شد. روش بازآزمایی با تکرار خود سیاهه پس از یک هفته بر روی 100 نفر به کار رفت که ضریب همبستگی برای فرم قربانی بودن 47/0 r = و برای فرم قلدری 43/0 r = در سطح معناداری 001/0> p به دست آمد. سطح معناداری محاسبه شده کوچکتر از 05/0 است بنابراین بین این دو اجرا رابطه وجود دارد.ضریب آلفای کرونباخ نیز برای سیاهه قربانی بودن 92/0 و برای سیاهه قلدری 90/0 به دست آمد. پس از حذف 12 ماده از فرم اول و 10 ماده از فرم دوم که همبستگی ضعیفی با کل سیاهه داشتند و از نظر آماری بی معنا بودند، ضریب اعتبار به ترتیب 90/0 و 89/0 برآورد شد. برای بررسی روایی سازه و این که سیاهه از چه عواملی اشباع شده است، از روش تحلیل عاملی استفاده شد. اندازه های kmo و بارتلت در مورد دو پرسشنامه حاکی از وجود شرایط مناسب جهت اجرای تحلیل عاملی بود. پس از حذف سوالات نامناسب و با استفاده از تحلیل مولفه های اصلی و چرخش پروماکس و با توجه به ماتریس عاملی، نمودار شیب دار و درصد واریانس تبیین شده، از مجموعه فرم قربانی بودن تعداد5 عامل و از فرم قلدری نیز 5 عامل استخراج شد. در پژوهش حاضر برای بررسی روایی ملاکی همزمان با محاسبه ضریب همبستگی نمره های پرسشنامه های مذکور با نظرات مراقبین بندها بدست آمد. نتایج نشان داد که این ضریب برای فرم قربانی بودن 45/0r= و برای فرم قلدری43/0r= بود و بیانگر آن است که همبستگی بین دو تست در سطح 01/0 معنادار است.