بررسی مقایسه پدیده حس آمیزی در میان افراد مبتلا به اختلال اسکیزوفرنی، با افراد مبتلا به اختلال دوقطبی وافراد عادی ارتباط آن با تفکر انتزاعی

هدف: بسیاری از نظریات معاصر در حوزه ی عصب شناسی و روان شناسی زیست نگر بر این باورند که پدیده ی حس آمیزی، زیربنایی عصب/روان شناختی برای درک استعاره و در نهایت خلق تفکر انتزاعی در انسان است. با توجه به اینکه شواهد حاکی از این است که بیماران اسکیزوفرن در درک استعاره ها ناتوانند، هدف از این مطالعه مقایسه این پدیده میان این بیماران و بیماران دوقطبی است. شواهدی مبنی بر مختل بودن تفکر انتزاعی در بیماران دوقطبی در دست نیست. روش: در این پژوهش دو تکلیف برای بررسی درک حس آمیزی و استعاره توسط پژوهشگر طراحی شد و بر روی 28 بیمار اسکیزوفرن (نیمی زن و نیمی مرد) و 28 بیمار دوقطبی (نیمی مرد و نیمی زن) و 28 فرد عادی به عنوان گروه کنترل اجرا گردید. از روش روایی همزمان و پایایی همسانی درونی برای سنجش اعتبار تکلیف بهره برده شد. با توجه به ملاک های آماری تکالیف روا و پایا بودند. برای تحلیل داده های سه گروه از روش تحلیل واریانس یک طرفه، آزمون تعقیبی توکی آزمون تی مستقل و همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتایج: نمرات گروه اسکیزوفرنی در هر دو تکلیف به طور معناداری (p<0.01) از گروه دو قطبی و عادی پایین تر بود، و پاسخ های تحت اللفظی این گروه در تکلیف درک استعاره نسبت به دوگروه دیگر به طور معناداری بیشتر بود. میان گروه سالم و دوقطبی تفاوت معناداری در نمرات هیچکدام از تکالیف مشاهده نشد. نتیجه گیری: نتایج پیشنهاد می دهد که این همبستگی قدرتمند در یافته ها به واسطه ی زیربنایِ عصبیِ مشترک پدیده ی حس آمیزی و استعارهاست، و از آنجا که پژوهش های پیشین نشان داده اند که شکل گیری توانایی حس آمیزی از نظر زمانی مقدم بر درک استعاره و تفکرانتزاعی است پس بسیار محتمل است که این پدیده نقش علّی در توانایی تفکرانتزاعی ایفا کند.