اثر شدت نور و کمپوست بر مواد موثره دو گیاه دارویی بادرنجبویه و بادرشبو

چکیده دو گیاه دارویی بادرنجبویه و بادرشبو ازتیره نعناع (lamiaceae) می باشند. ماده موثره هر دو گیاه عمدتاً به صورت اسانس است. از مهمترین عوامل محیطی تأثیر گذار بر کمیت و کیفیت مواد موثره گیاهان دارویی نور و مواد غذایی هستند. به منظور بررسی اثر نور وکمپوست بر ماده موثره دو گیاه ذکر شده آزمایشی در منطقه خرم آباد انجام شد. طرح آزمایشی مورد استفاده، اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار برای هر دو گیاه انجام شد. عامل اصلی شامل 50 و 70 درصد سایه دهی و بدون سایه دهی در کرت های اصلی و عامل فرعی نیز شامل کود کمپوست در سه سطح 0، 20 و 40 کیلوگرم در هکتار در کرت های فرعی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اعمال تیمارهای نوری برصفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، طول شاخه فرعی، طول برگ، تعداد برگ، وزن تر و خشک، درصد اسانس و تعداد پنجه گیاه بادرنجبویه در سطح احتمال 1 درصد معنی دار شد. عرض برگ معنی دار نشد. همچنین تأثیر سطوح کمپوست بر ارتفاع بوته، طول برگ، تعداد برگ، وزن تر و خشک، درصد اسانس و تعداد پنجه در گیاه بادرنجبویه در سطح احتمال 1 درصد معنی دار شد. تعداد و طول شاخه فرعی در سطح احتمال 5 درصد معنی دار شد. اثرات متقابل بر طول و تعداد برگ، وزن خشک و درصد اسانس در سطح احتمال 1 درصد معنی دار و طول شاخه فرعی و ارتفاع بوته در سطح 5 درصد معنی دار شد. در گیاه بادرشبو اثر تیمارهای نوری بر ارتفاع بوته، تعداد و طول شاخه فرعی، طول و تعداد برگ، وزن تر و خشک و درصد اسانس در سطح احتمال 1 درصد معنی دار شد. اثر سطوح کمپوست بر تمامی صفات بجز وزن خشک در سطح 1 درصد معنی دار شد. اثرات متقابل بر ارتفاع بوته، طول برگ، وزن تر در سطح احتمال 1 درصد معنی دار و تعداد و عرض برگ در سطح احتمال 5 درصد معنی دار شد. واژگان کلیدی: بادرشبو، بادرنجبویه، شدت نور، کمپوست، مواد موثره