شناسایی، ارزیابی و کاهش پدیده جرقه برگشتی در خطوط انتقال فشارقوی ac و dc

صاعقه همواره یکی از دلایل اصلی قطعی های سیستم قدرت بوده است که سوای اثرات مخربی که روی تجهیزات شبکه قدرت می گذارد، قابلیت اطمینان شبکه برق رسانی را کاهش می دهد. بنابراین مهار صاعقه و کاهش اثرات مخرب آن، ضروری می نماید. شبکه انتقال نیرو، به دلیل طول زیاد و ارتفاع نسبتاً بلند و عبور از اقلیم های گوناگون آب و هوایی، همیشه در معرض صاعقه بوده و هست. سیم های حفاظ تا حد زیادی، از اصابت مستقیم صاعقه به خط جلوگیری می کنند؛ اما پدیده دیگری به نام جرقه برگشتی موجب خواهد شد که اضافه ولتاژ صاعقه به سیم های فاز منتقل شود. این رساله، ضمن شناسایی و ارزیابی این پدیده مخرب، سعی در ارائه روش هایی برای کاهش نرخ وقوع این پدیده دارد. مطالعات برای خطوط hvac و hvdcانجام گرفت و راهکارهای کاهش نرخ وقوع جرقه برگشتی توسط روش تئوری تحلیل و بررسی شده است. بدین ترتیب که، منحنی های جریان بحرانی و نرخ وقوع جرقه برگشتی، بر حسب تغییرات مقاومت پای دکل، زمان پیشانی موج ضربه صاعقه، طول اسپن، امپدانس موجی دکل و طول زنجیره مقره رسم شده و میزان حساسیت نرخ وقوع جرقه برگشتی نسبت به هریک از پارامترهای فوق به دست آمد؛ و در انتها پیشنهاداتی برای کاهش نرخ وقوع جرقه برگشتی و بهبود عملکرد خطوط انتقال هوایی در برابر صاعقه، ارائه شده که از جمله آن می توان به کاهش مقاومت پای دکل، استفاده از برقگیر خط و همچنین روش های غیرمتعارفی چون استفاده از سیم های زمین زیر فاز و متصل نمودن آن ها به دکل مجاور، کانترپوز کردن زمین دکل ها و استفاده از سیم های نگهدار که به سیم های روی خاک با مقاومت مخصوص بالا متصل شده و در انتها به الکترودهای زمین دفن شده منتهی شده است، اشاره نمود. این روش ها می توانند اضافه ولتاژ را حتی تا 60% کاهش دهند. به خاطر پیچیدگی این روش ها، تنها هنگامی که روش های متعارف کافی نباشند این تدابیر به کار گرفته می شوند