بررسی اثرات ساختار ژنتیکی اسپرم روی کینتیک تکوین و بیان ژنهای igf-ii و bak1 و bcl2-l1 در رویانهای گاوی تولید شده در شرایط آزمایشگاهی

چکیده مستندات زیادی در خصوص اثرات ساختار ژنتیکی پدر و رویان بر روی روند تکوین در دوران ابتدائی جنینی و نیز دوران قبل از تولد گزارش شده است. در عین حال، نتایج مطالعات اخیر این احتمال را تقویت می کند که بخشی از اثرات ساختار ژنتیکی پدر به واسطه تاثیر روی شکل گیری الگوهای اپی ژنتیکی طی دوره قبل از لانه گزینی رویان باشد. در این مطالعه بیان نسبی ژن ایمپرینت شده igf-ii و ژنهای bak1,bcl2-l1 که نقشی کلیدی در کنترل تکوین، زنده مانی و مرگ سلولی دارند، در رویان های تولید شده در شرایط آزمایشگاهی از دو پایه پدری متفاوت (براون سوئیس و هلشتاین)، جهت ارزیابی پتانسیل ساختار ژنتیکی اسپرم بر روی شکل گیری الگوهای اپی ژنتیکی در رویان با استفاده از روش مقایسه cp اندازه گیری شدند. همچنین برای ارزیابی اثر ژنوتیپ برروی باروری و کینتیک تکوین رویان، به ترتیب رویانهای خالص و آمیخته حاصل از تلاقی اسپرم های هلشتاین و سیستانی با تخمک های هلشتاین در شرایط آزمایشگاهی در شرایط نرمال و استرس گرمائی، ارزیابی شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که ساختار ژنتیکی اسپرم و تخمک (اثر تصادفی) اثر معنی داری روی بیان ژنهای مورد بررسی در رویانهای حاصل از اسپرمهای براون سوئیس و هلشتاین در مرحله بلاستوسیست نداشتند، ولی اثر متقابل آنها روی بیان این ژنها معنی دار بود (p?0.05)، هرچند نتایج مقایسه تعیین توالی ناحیه dmr اگزون شماره 10 ژن igf-ii نشان داد که اسپرمهای مورد بررسی در این ناحیه تفاوت ساختاری ندارند. نتایج دلالت برعدم تاثیر ساختار ژنتیکی اسپرم روی نرخ کلیواژ، مورفولوژی رویان و نرخ تکوین رویانهای تسهیم یافته داشت (p>0.05)، با این حال روند مثبتی در ارتباط با تاثیر ساختار ژنتیکی اسپرم براون سوئیس درمقایسه با اسپرم هلشتاین روی نرخ تکوین تخمک های لقاح یافته مشاهده شد (p?0.1). صرفنظر از ساختار ژنتیکی اسپرم، نتایج به ترتیب حاکی از وجود همبستگی معنی دار بین کینتیک تکوین رویانهای تسهیم یافته و بیان ژن igf-ii (p?0.05)، همبستگی بین بیان ژن igf-ii و ژن bcl2-l1 و همبستگی بین بیان ژن igf-ii و نسبت ژنهای bcl2l1/bak1 داشت (p?0.05)، هرچند ارتباطی بین بیان ژنهای igf-ii و bak1 مشاهده نشد (p>0.05). در ارتباط با تاثیر ساختار ژنتیکی روی کینتیک تکوین رویان، نتایج نشان داد تخمک های هلشتاین تلقیح شده با اسپرم سیستانی در مقایسه با تخمک های هلشتاین بارور شده توسط اسپرم هلشتاین نرخ تسهیم پائین تری دارند(p?0.05)، با این وجود رویانهای آمیخته حاصل از تلاقی بین تخمک های هلشتاین و اسپرم سیستانی در مقایسه با رویانهای خالص هلشتاین در شرایط استرس گرمائی قابلیت تکوین بالاتری داشتند p?0.05)). در نهایت نتایج این مطالعه نشان داد که ساختار ژنتیکی اسپرم روی بیان ژنهای bak1وigf-ii و bcl2-l1 اثری ندارد، اما بیان ژن igf-ii با قابلیت زنده مانی رویان و بیان ژنهای کنترل کننده زنده مانی و مرگ سلولی ارتباط دارد. از طرفی رویان های آمیخته سیستانی- هلشتاین، قابلیت تکوین بالاتری در شرایط استرس گرمائی در مقایسه با رویانهای خالص هلشتاین نشان دادند.