مقایسه منتخبی از متغیرهای سینتیکی و سینماتیکی و عملکرد شوت روی پا در فوتبالیست های با زانوی پرانتزی و زانوی طبیعی

هدف پژوهش حاضر بررسی تفاوت متغیرهای سینتیکی (با استفاده از صفحه نیرو) و سینماتیکی (با استفاده از دستگاه آنالیز حرکت) مرتبط با عملکرد شوت روی پا بین فوتبالیست های با زانوی پرانتزی و زانوی طبیعی بود. نمونه پژوهش حاضر 9 فوتبالیست با زانوی پرانتزی (سن: 3/3 ± 9/24 سال، قد: 06/0 ± 78/1 متر، وزن: 4/6 ± 9/69 کیلو گرم، زاویه تیبیوفمورال راست: 3/1 ± 5/0- درجه، زاویه تیبیوفمورال چپ: 2/1 ± 7/0- درجه) و 9 فوتبالیست با زانوی طبیعی (6/5 ± 4/25 سال، قد: 07/0 ± 78/1 متر، وزن: 1/7 ± 2/72 کیلوگرم، زاویه تیبیوفمورال راست: 1/2 ± 2/7 درجه، زاویه تیبیوفمورال چپ: 8/1 ± 8/7 درجه) بودند که درمسابقات لیگ برتر استان گیلان (فصل 90-89) شرکت داشتند. آزمودنی در دو زاویه دورخیز دلخواه و 45 درجه جمعاً 8 شوت به سوی هدف 60×60 سانتی متری، در فاصله 7 متری در سمت راست دروازه فرضی اجرا کرد. متغیرهای سینتیکی با استفاده از صفحه نیرو، متغیرهای سینماتیکی با استفاده از دستگاه آنالیز حرکت، سرعت و دقت شوت با استفاده از دو دوربین دیجیتال سرعت بالا و قدرت عضلات با استفاده از نیروسنج دستی اندازه گیری شد. یافته ها نشان داد که در شوت های با زاویه دورخیز دلخواه، زاویه اداکشن زانوی گروه زانوی پرانتزی بزرگتر از گروه با زانوی طبیعی بود، اما این تفاوت معنی دار نبود. در حالی که در زاویه دورخیز 45 درجه، این زاویه در گروه زانو پرانتزی (1/10 ± 2/20 درجه) به طور معنی داری بزرگتر از گروه با زانوی طبیعی (3/7 ± 1/10 درجه) بود (05/0 › p). زاویه زانو در دو سطح ساجیتال و هوریزنتال و زاویه مچ پا در هیچ یک از سطوح تفاوت معنی داری بین دو گروه نشان نداد. همچنین نتایج آزمون t نشان داد که در هر دو زاویه دورخیز دلخواه و 45 درجه تفاوت معنی داری در حداکثر سرعت زاویه ای ران و زانوی پای ضربه وجود ندارد. تفاوت حداکثر نیروی عکس العمل زمین نرمال شده و به وزن بدن در هر دو زاویه دورخیز دلخواه (گروه زانو پرانتزی: 1/1 ± 2/6- ، گروه زانو طبیعی: 7/0 ± 1/5- نیوتن بر کیلوگرم) و 45 درجه (گروه زانو پرانتزی: 2/1 ± 6/6- ، گروه زانو طبیعی: 1 ± 5- نیوتن بر کیلوگرم)، در محور داخلی – خارجی (y) به لحاظ آماری معنی دار بود (05/0 › p)؛ البته تفاوت این متغیر در دو محور قدامی- خلفی و عمودی بین دو گروه معنی دار نبود. همچنین در هر دو زاویه دورخیز دلخواه و 45 درجه تفاوت معنی داری در سرعت توپ مشاهده نشد، اما در زاویه 45 درجه شوت آزمودنی های زانو پرانتزی (9/12 ± 5/30 سانتی متر) به طور معنی داری دقیق تر از آزمودنی های زانو طبیعی (7/21 ± 5/49 سانتی متر) بود (05/0 › p). نسبت قدرت عضلات فلکسور به اکستنسور ران در گروه زانو پرانتزی (1/0 ± 1) به طور معنی داری بالاتر از گروه با زانوی طبیعی(2/0 ± 8/0) بود (05/0 › p). با این حال در نسبت قدرت عضلات آداکتور به آبداکتور ران و اکستنسور به فلکسور زانو میان فوتبالیست های با زانوی پرانتزی و زانوی طبیعی تفاوت معنی داری مشاهده نشد. آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه معنی داری بین قدرت نسبی عضلات اکستنسور به فلکسور زانو و سرعت شوت فوتبالیست های زانو پرانتزی و طبیعی در زاویه دورخیز دلخواه وجود دارد (05/0 › p)، با این حال این ارتباط در مورد نسبت قدرت عضلات آداکتور به آبداکتور ران و فلکسور به اکستنسور ران معنی دار نبود. همچنین رابطه معنی داری بین قدرت نسبی عضلات فلکسور به اکستنسور ران و دقت شوت فوتبالیست های زانو پرانتزی مشاهده شد. با توجه به یافته های این پژوهش می توان گفت که در اجرای شوت به سمت راست دروازه، بویژه با زاویه دورخیز 45 درجه نسبت به زاویه دلخواه، بازیکنان زانو پرانتزی شوت های دقیق تری نسبت به گروه با زانوی طبیعی دارند که می تواند ناشی بزرگتر بودن زاویه اداکشن زانو، بیشتر بودن نیروی عکس العمل زمین در محور داخلی – خارجی و تا اندازه ای بالاتر بودن نسبت قدرت عضلات اداکتور به ابداکتور ران در این گروه نسبت به گروه زانو طبیعی باشد. از طرفی در تائید نتایج مطالعات قبلی نشان داده شد که رابطه معنی داری بین سرعت توپ و نسبت قدرت عضلات اکستنسور به فلکسور زانو وجود دارد اما تفاوت این نسبت دردو گروه معنی دار نبود که می تواند دلیل اصلی مشاهده نشدن تفاوت معنی دار سرعت توپ در دو گروه باشد. همچنین سرعت توپ تا اندازه زیادی وابسته به سرعت زاویه ای اکستنشن زانو می باشد که این متغیر نیز در دوگروه تفاوت معنی داری را نشان نداد.