بررسی ویژگی های الیاف لیفیران استخراج شده با استفاده از پتاسیم هیدروکسید

امروزه به دلیل بهبود استاندارد های زندگی انسان و نیاز به حفظ محیط زیست، تقاضا برای الیاف طبیعی و مطلوب روز به روز در سرار جهان در حال افزایش است و استفاده از امکانات موجود در طبیعت توجه بسیاری از محققین را به خود جلب کرده است. از جمله ی این موارد استفاده از الیاف با منشاء گیاهی مانند پنبه، کتان،کنف، رامی و سیسال است. الیاف گیاهی شامل سلولز، همی سلولز، لیگنین، پکتین و دیگر ناخالصی هاست. میزان این ناخالصی ها بر ویژگی های الیاف تاثیر گذار است. هنگامی که ناخالصی هایی مانند همی-سلولز، پکتین و لیگنین حذف شوند، الیاف به شکل اولیه ی خود از برگ گیاه جدا می شوند. استخراج الیاف از گیاه و حذف ناخالصی-ها را رتینگ الیاف گویند. یکی از الیاف جدید استخراج شده از برگ گیاهان، الیاف لیفیران می باشدکه از برگ گیاه typha australis به دست می آید. این گیاه که از خانواده typhaceae بوده، می تواند در مکان های مرطوب مانند کناره ی رودخانه ها، مرداب ها و باتلاق ها رشد کند. در این تحقیق، در مرحله اول استخراج الیاف به روش رتینگ شیمیایی با استفاده از پتاسیم هیدروکسید (koh) و مواد شیمیایی دیگر نظیر سدیم تری پلی فسفات(stpp)، اتیلن دی آمین تترا استیک اسید(edta)، دترجنت، سدیم سولفیت، سدیم بی سولفیت، سدیم کلرید، سدیم سولفات، کلریدریک اسید، سولفوریک اسید انجام شد. در مرحله دوم استخراج با استفاده از غلظت های مختلف پتاسیم هیدروکسیددر دماهای 80، 100 و 120 درجه سانتیگراد، در مدت زمان 2، 4 و 6 ساعت انجام شد. پس از استخراج لیف از برگ گیاه، ویژگی های لیف نظیر استحکام، دانسیته ی خطی، جذب رطوبت، سطح مقطع، طیف ftir، تبلور، شاخص زردی، درصد ترکیبات، سفید گری و رنگرزی الیاف مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که الیاف به دست آمده استحکامی در حدود gr?den 6/4-2/4 و ظرافتی در حدود den 18-25 دارند که از استحکام الیافی مانند پنبه، کنف و جوت بیشتر است. جذب رطوبت الیاف استخراج شده بین 5/9 تا 5/10 درصد می باشد که از جذب رطوبت الیاف پنبه کمی بیشتر است. طیف مادون قرمز الیاف استخراج شده، نشان دهنده لیگنوسلولزی بودن این الیاف است. با تعیین درصد ترکیبات سازنده الیاف مشخص شد که این الیاف دارای حدود8% لیگنین، 20- 24% همی سلولز و حدود 65-55% سلولز است. الیاف استخراج شده دانسیته ای در حدودgr??cm?^3 15/1 دارند که نسبت به الیافی مانند پنبه، جوت و کتان کمتر است. رنگ الیاف استخراج شده به دلیل استخراج توسط عملیات قلیایی در دمای بالا و وجود میزان بالای لیگنین، دارای شیدزرد روشن می باشد که با انجام عملیات سفیدگری با آب اکسیژنه، الیاف سفیدی مطلوب را کسب می کنند. شاخص سفیدی الیاف بعد از عملیات سفید گری در حدود 23 می باشد که در صورت استفاده از سفیدکننده نوری، شاخص سفیدی تا 77 افزایش می یابد. رنگ پذیری الیاف بسیار مناسب است. درصد رمق کشی رنگزا از حمام در حدود 85 درصد می باشد.با توجه به خصوصیات بسیار عالی الیاف استخراج شده و ویژگی های مناسب گیاه لویی از قبیل هرز بودن گیاه، فراوانی در اکثر مناطق کشور، رشد در مردابها، باتلاقها و عدم نیاز به نگهداری و مراقبت خاص، می توان الیاف لیفیران را منبع بسیار مناسب برای تولید الیاف سلولزی مورد استفاده قرار داد کلمات کلیدی: الیاف لیفیران، گیاه typha australis، پتاسیم هیدروکسید