ارزیابی اثر تعداد گاو عبوری بر غلظت فرمالین در حمام سم

لنگش در گاوهای شیری، از عوامل عمده کاهش تولید و زیان های اقتصادی صنعت دامپروری محسوب می شود. استفاده از حمام سم به عنوان روشی کارآمد جهت مقابله با بروز و جلوگیری از پیشرفت عفونت های سم در گله های گاو شیری مطرح است. امروزه فرمالین به عنوان ماده ضدعفونی کننده انتخابی در حمام سم مطرح است. فرمالین علاوه بر اثرات ضد میکروبی، سبب ضخیم شدن استراتوم کورنئوم می شود و از این طریق امکان نفوذ آنزیم های پروتئولیتیک باکتری ها را به بافت های حساس محدود می نماید. هدف از این مطالعه ارزیابی غلظت فرمالین حمام سم، متعاقب عبور تعداد مختلفی از گاوهای شیری است. مطالعه حاضر در گاوداری صنعتی با 2500 راس گاو شیری انجام شد.در ابتدا با استفاده از فرمالین تجاری 37 درصد، غلظت محلول استحمام 4 درصد تهیه شد. سپس نمونه ها از محلول فرمالین موجود در حمام سم، قبل از عبور گاوها و بلافاصله بعد از عبور هر 50 راس گاو تا هنگام پایان استحمام و یا تعویض محلول شست و شو، برداشت شد. غلظت فرمالین در نمونه ها با روش اسپکتروفتومتری اندازه گیری شد. اساس این روش واکنش فرمالین با فنیل هیدرازین در حضور فروسیانید پتاسیم و در محیط قلیایی است. پس از جمع آوری اطلاعات داده ها با استفاده از نرم افزار آماری sigmastat مورد مطالعه قرار گرفتند. پس از آن میانگین های غلظت فرمالین متعاقب عبور هر دسته 50 راسی از گاوها از حمام فرمالین با استفاده از روش آنالیز واریانس یک طرفه (one way anova) با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفتند. در مطالعه حاضر میانگین غلظت فرمالین پس از عبور 200 راس گاو از حمام سم روباز و یا مسقف به کمتر از 2% رسید و حداقل غلظت موثر فرمالین دو درصد ذکر شده است. دمای منطقه در دفعات مختلف نمونه گیری بین 27 تا 33 درجه سانتی گراد در تغییر بود. مقایسه آماری غلظت فرمالین در نمونه های اخذ شده در درجه حرارت های مختلف، اختلاف معنی داری را نشان نداد. تاثیر زمان نیز بر میزان فرمالین حمام سم، بدون عبور گاوها نشان دهنده عدم تغییر معنی دار غلظت فرمالین پس از گذشت 60 دقیقه از آماده سازی حمام می باشد. چنین به نظر می رسد که در شرایط انجام این مطالعه، عوامل محیطی تاثیر چندانی بر غلظت فرمالین حمام سم نداشته اند و در این زمینه تنها تعداد گاوهای عبوری واجد نقش تعیین کننده بوده است.