مقایسه روشهای تدریس درس دین و زندگی1 با روشهای توصیه شده در کتاب راهنمای معلم

این تحقیق نوعی تحقیق توصیفی از نوع زمینه یابی است. این نوع تحقیق وضع موجود را بررسی می کند و به توصیف منظم و نظامدار وضعیت فعلی می پردازد. زمینه یابی یک فرایند پژوهشی است که به دنبال مشاهده، جمع آوری اطلاعات درباره اظهارات مردم از آنچه فکر می کنند و می دانند، می باشد.(دلاور، 1388) در پژوهش حاضر در پی آنیم تا توصیفی از شیوه هایی که معلمان درس دین و زندگی1 برای تدریس به کار می گیرند؛ به عمل آوریم. برای این منظور دو پرسشنامه تدوین شدند که یکی از آنها را به معلمین و دیگری را به دانش آموزان جهت پاسخگویی ارائه کردیم. در پرسشنامه مربوط به دبیران بیشتر سعی بر این بوده که با روشی غیر مستقیم از شیوه های تدریس آنها آگاه شویم تا بدین طریق احتمال سوگیری در پاسخگویی را کاهش دهیم. ولی در پرسشنامه مربوط به دانش آموزان به طور مستقیم در ارتباط با روشهای تدریسی که معلمین در کلاس درس به کار می گیرند سوال به عمل آمد. بدین نحو که در این پرسشنامه که به صورت بسته پاسخ توسط محقق تدوین شد از دانش آموزان در مورد روشهای تدریس معلمان سوال به عمل آمد. هدف دیگری که در این پژوهش به دنبال آن هستیم تحلیل وضع موجود در استفاده از روشهای تدریس توسط معلمان درس دین و زندگی1 می باشد؛ تا از رهگذر این تحلیل به استنباطی در زمینه ی تناسب یا عدم تناسب وضع موجود نائل آییم. این تحقیق در دو سطح کتابخانه ای و میدانی انجام شده است. در سطح کتابخانه ای به بررسی روشهای تدریس در کتاب راهنمای معلم پرداختیم و محتوای کتاب در این زمینه تحلیل شد و در سطح میدانی با استفاده از پرسش نامه مولف ساخته به جمع آوری داده های لازم از معلمان و دانش آموزان پرداختیم. جامعه این تحقیق شامل کلیه معلمان دین و زندگی1، مشغول به تدریس در سال تحصیلی 90-89 در شهرستان شهریار و کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع اول دبیرستان که در سال تحصیلی 89-90 در شهرستان شهریار مشغول تحصیلند است. نمونه تحقیق نیز شامل معلمان شامل 28 نفر از معلمان دین و زندگی مقطع اول دبیرستان شهرستان شهریار و413 نفر از دانش آموزان دختر و پسر مقطع اول دبیرستان شهرستان شهریار است که به صورت خوشه ای تک مرحله ای انتخاب شده اند. به منظور جمع آوری اطلاعات از دو روش مطالعه کتابخانه ای و تدوین و ارائه پرسشنامه استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان دهنده آن است که از نظر معلمان دین و زندگی1از میان روشهای شش گانه توص شده در کتاب راهنمای معلم، روش های بحث گروهی، پرسش و پاسخ و سخنرانی بیشترین استفاده را در میان معلمان درس دین و زندگی دارند. همچنین روشهای حل مسأله و کسب مفهوم کمترین کاربرد را میان معلمان دارا می باشند. همچنین از نظر دانش آموزان روش های تدریس پرسش و پاسخ و سخنرانی بیشترین استفاده را در کلاس های دین و زندگی اول دبیرستان دارند. همچنین روش تدریس حل مسأله، اکتشافی و بحث گروهی به ترتیب کمترین استفاده را در کلاسهای دین و زندگی دارا می باشند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که از روش "حل مسئله" در کلاس درس کمتر از روشهای دیگر استفاده به عمل می آید. همچنین از روشهای "سخنرانی" و "پرسش و پاسخ" نسبت به روشهای دیگر استفاده بیشتری به عمل می آید.