بررسی تفسیری و تأویلی ما ادراک از دیدگاه قرآن و روایات معصومین(ع)

«ما أدراک» یکی از عبارات به کار رفته در قرآن کریم است که سیزده بار در ده سوره از قرآن تکرار شده که این سور عبارت اند از: الحاقّه، المدثر، المرسلات، الانفطار، المطففین، الطارق، البلد، القدر، القارعه، الهمزه. و همچنین متعلقات آن که عبارت اند از: الحاقه، سقر، یوم الفصل، یوم الدین (2 بار)، سجین، علیّین، الطارق، العقبه، لیله القدر، القارعه، الهاویه، الحطمه. تمامی ما ادراک های قرآن در ظاهر خطاب به رسول خدا? است و معانی که این عبارات در مورد آن ها استعمال شده معنا و مفهومی فراسوی دید پیامبر? می باشد. علاوه بر عبارت قرآنی ما ادراک، عبارات ما یدریک، ما کنت تدری، و ما ادری هم در قرآن به کار رفته که همگی دلالت بر خطاب به پیامبر عظیم الشأن اسلام? دارد. غالب مفسرین ما ادراک های قرآن را از دیدگاه ظاهری و تفسیری مورد بررسی قرار داده اند و از معنای باطنی و تأویلی آن غفلت ورزیده اند. پژوهش حاضر عبارت «ما ادراک» و متعلقات آن را علاوه بر جنبه ظاهری، از جنبه باطنی که برگرفته از روایات ائمه هدی? می باشد مورد بررسی قرار داده است. واژگان کلیدی: ما ادراک، الحاقه، علیّین، العقبه، الحطمه