بررسی روش های مختلف ممانعت از تخم ریزی زنجره مو، psalmocharias alhageos kol. homoptera: cicadidae در استان قم

زنجره مو، psalmocharias alhageos kol. (homoptera: cicadidae) یکی از آفات مهم درخت انگور در ایران است. این حشره هر چهار سال یک نسل دارد. هر حشره ماده قادر است بین 600 تا 900 عدد تخم در دو ردیف داخل سرشاخه های نو رسته مو قرار دهد. خسارت عمده این آفت مربوط به تغذیه طولانی مدت پوره ها از شیره ریشه مو می باشد و تخم گزاری حشرات کامل روی سر شاخه های تازیه و جوان که موجب خشک شدن سر شاخه ها می شود. در این تحقیق نوسانات جمعیت زنجره مو، p. alhageos در اقطار باغ محل مورد آزمایش مورد بررسی و از هر 20 درخت یک اصله درخت به عنوان نمونه انتخاب گردید. با فاصله زمانی 5 روز از آغاز آزمایش، پوسته های شفیره های زنجره مو خارج شده از پای درختان انگور جمع آوری شد. ظهور حشره کامل از تاریخ 25 اردیبهشت ماه با میانگین 6/0 پوسته برای هر درخت شروع و حداکثر تعداد پوسته در 10 مرداد ماه با میانگین 4/34 عدد و زمان خاتمه فعالیت حشره کامل در 30 شهریور ماه با میانگین 36/0 پوسته برای هر درخت بود. در این پژوهش کارایی پودر معدنی کائولن و خاک دیاتومه و اسانس منتول و اکالیپتوس در ممانعت از تخم ریزی زنجره مو، روی سرشاخه های درختان مو در استان قم مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها شامل مخلوط 10% کائولن + خاک دیاتومه، مخلوط 5% کائولن + خاک دیاتومه، 10% کائولن، 5% کائولن، 10% خاک دیاتومه، 5% خاک دیاتومه، 5% اساس منتول و اکالیپتوس و شاهد (آب) بودند. آزمایش در قالب بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. متغیرهای اندازه گیری شده، شامل تعداد شاخه های آلوده، تعداد شاخه های سالم، میزان تخم ریزی و دستجات تخم و عملکرد محصول بودند. این صفات به تفکیک هر تیمار اندازه گیری شد و پس از تجزیه و تحلیل آماری توسط نرم افزار sas، مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون دانکن انجام شد. نتایج بدست آمده در این تحقیق نشان داد که بالاترین عملکرد و کمترین آلودگی مربوط به تیمار مخلوط کائولن و خاک دیاتومه 10% بود و همچنین کمترین عملکرد و بیشترین آلودگی مربوط به تیمار شاهد بود. تیمار اسانس منتول و اکالیپتوس از نظر عملکرد و میزان آلودگی نزدیک به شاهد بود ولی سایر تیمارها در گروه های مختلف قرار گرفتند.در اندازه گیری صفت ممانعت از تخمریزی، تیمار کائولن و خاک دیاتومه 10%، دارای اختلاف معنی داری ( 05/0p<) باسایر تیمار ها بود و این نتیجه در صفات تعداد شاخه های سالم و عملکرد محصول نیز مشاهده شد. همچنین مشاهده شده است که خاک دیاتومه و کائولن دارای اثر تشدید کنندگی می باشند. در مجموع می توان توصیه کرد که از پودر معدنی کائولن به جای سموم شیمیایی برای کنترل زنجره مو، در باغات انگور استفاده شود.