امکان توسل به دفاع مشروع در مبارزه با تروریسم با مطالعه موردی مبارزه ترکیه با گروه تروریستی پ.ک.ک

چکیده امروزه اقدامات تروریستی که عمدتاً از سوی گروه های تروریستی صورت می گیرد به شدت صلح و امنیت بین المللی را تهدید و نقض می کند. به رغم اینکه تعریف جامع و مانعی از تروریسم در حقوق بین الملل ارائه نشده است اما مبارزه علیه تروریسم از جایگاه والایی در حقوق بین الملل برخوردار است که مصداق بارز آن، توسل به دفاع مشروع در برابر گروه های تروریستی است. در کل، جامعه بین المللی توسل به دفاع مشروع را به عنوان یک حق طبیعی و ذاتی کشورها برای مقابله با گروه های تروریستی به رسمیت شناخته است. با این حال، امکان توسل به زور با استناد به دفاع مشروع در برابر گروه های تروریستی مخالفانی نیز دارد. رساله حاضر با محوریت سوال «آیا امکان استناد به دفاع مشروع در برابر گروه های تروریستی وجود دارد یا نه؟»، با مطالعه موردی استناد ترکیه به دفاع مشروع در برابر گروه تروریستی پ ک ک (p.k.k ( در دو فصل تنظیم شده است. فصل اول مشتمل بر ملاحظاتی راجع به موضوع امکان توسل به دفاع مشروع در مبارزه علیه تروریسم می باشد که در آن، سیر تحول مفهوم دفاع مشروع و شرایط حاکم بر آن با تاکید بر عرف بین المللی مورد واکاوی گرفته است. فصل دوم مشتمل بر تاملاتی پیرامون مبارزه کشور ترکیه علیه گروه تروریستی پ.ک.ک می باشد که در آن، از طرفی تاریخچه گروه پ.ک.ک به عنوان گروه تروریستی و ساختار آن و از طرف دیگر، مشروعیت اقدامات کشور ترکیه مبنی بر توسل به زور علیه این گروه در چارچوب دفاع مشورع مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نتیجه نهایی پژوهش حاضر این است که هرچند تعداد معدودی از اندیشمندان حقوق بین الملل مخالف بسط مفهوم دفاع مشورع مندرج در ماده 51 منشور جهت مقابله با گروه های تروریستی هستند اما دیدگاه های اکثریت حقوقدانان بین المللی، اقدامات کشورها، رویه سازمان بین المللی به ویژه سازمان ملل متحد نشان می دهد که در راستای مبارزه علیه گروه های تروریستی از جمله گروه تروریستی پ.ک.ک می توان به دفاع مشورع استناد نمود. بنابراین از منظر حقوق بین الملل، اقدامات خصمانه کشور ترکیه علیه گروه تروریستی پ.ک.ک در قالب دفاع مشروع که با مراعات شرایط ناظر بر آن صورت می گیرد قانونی است.