همطرازی معنای حروف زائد در قران و ترجمه های آن با عنایت به حرف باء و من

چکیده ترجمه بعنوان تلاش و فعالیتی هدفمند جهت رفع موانع زبانی و فرهنگی و زمینه ای برای برقراری و گسترش روابط در سطوح مختلف از دیرباز مورد توجه بشر قرار گرفته است. تاثیر ترجمه بر انتقال پیام زبان مبدا به زبان مقصد غیر قابل انکار است هر میزان که ترجمه دقیق‏تر، گویاتر، روان‏تر و خوشخوان‏تر باشد، به همان میزان بهره‏مندی مخاطبان از مفاهیم اصلی موجود در آن بیشتر خواهد بود. و هر چه متن مورد نظر مقدس تر و پیام رسانی آن بیشتر باشد حساسیت برگردان آن بیشتر ولزوم دقت در تک تک اجزاء عبارات آن افزون تر می گردد. لذا ترجمه کتاب مقدس قرآن که ضمن پیام رسانی تربیتی حامل افکار اعتقادی و اجتماعی و دستورات فقهی و عملی می باشد؛ از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. .یکی از اموری که در ترجمه صحیح قران تاثیر گذار است، عنایت به حروف جر می باشد .حروف جر دارای معانی اصلی و زائد می باشند. این جستار در پی آن است که نقش برخی از حروف زائد را علاوه بر آثار لفظی ، در محتوی و آثار حکمی و دلالی آن جستجو نماید و مواردی فراتر از موسیقی کلام و تاکید را مورد مداقه و امعان نظر قرار دهد. در این نوشتار برای محدود کردن دامنه پژوهش که از گستردگی برخوردار است دو حرف ((باء)) و ((من)) از میان حروف جر انتخاب شده است و برای اینکه این حروف با مفاهیم قرانی مورد نظر تطبیق داده شود به تفاسیر مراجعه شده و سپس معانی مستفاد از تفاسیر با ترجمه ها تطبیق داده شده است.در انتخاب ترجمه ها سعی شده است ترجمه هایی انتخاب شود که از جهات ادبی، دلالی، فلسفی و روایی جامع باشد تا استقراء از عمومیت افزون بهره مند گردد. همچنین نمونه های آماری در خصوص دو حرف ((باء)) و ((من))و معانی زائد و اصلی ان مورد مقایسه قرار گرفته است. و با توجه به این آمارها نسبت هماهنگی ترجمه ها با تفاسیر مورد توجه قرار گرفته و سپس به بررسی میزان انعکاس مسائل دلالی و بلاغی قرآن در ترجمه ها پرداخته شده است. شیوه این پژوهش توصیفی -تحلیلی می باشد.و نتیجه بحث بیانگر آن است که برخی از ترجمه ها توانایی بیشتری در انتقال مفاهیم قرانی دارا می باشند و میزان هماهنگی آن ها با تفاسیر که منبع اصلی ترجمه ها به شمار می آیند بیشتر است.دستاورد اصلی این پژوهش تبیین میزان انعکاس فهم تفسیری در ترجمه های فارسی و میزان عنایت مترجمان به مباحث دلالی و بلاغی در ترجمه آیات خصوصا ترجمه حروف زائد می باشد. کلمات کلیدی: حروف زائد، تفسیر، ترجمه، دلالت ، حروف زائد ((باء)) و ((من))