تأثیر سه نوع خاکپوش بر پیش رسی، عملکرد و برخی از شاخص های کیفی سیر در کشت دوم پس از برداشت برنج

طی قرن ها سیر نقش مهمی را در رژیم غذایی و دارویی انسان داشته است. به منظور بررسی تأثیر خاکپوش های مختلف بر صفات کمی و کیفی سیر، آزمایشی در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در دو سال زراعی در موسسه تحقیقات برنج کشور واقع در رشت انجام گرفت. سه نوع خاکپوش پوسته برنج، پلاستیک پلی اتیلن سیاه و شفاف و کرت های بدون خاکپوش به عنوان شاهد مورد استفاده قرار گرفت. دمای عمق 10 سانتیمتر خاک هر روز اندازه گیری شد. صفات اندازه گیری شده عبارت بودند از عملکرد کل، عملکرد سوخ، زی توده، شاخص برداشت، وزن بوته، تعداد گیاه برداشت شده در مترمربع، ارتفاع بوته، ارتفاع ساقه، تعداد برگ، قطر سوخ، قطر گردن، نسبت قطر سوخ به گردن (شاخص پیش رسی)، وزن سوخ، طول سوخ، تعداد سیرچه، وزن سیرچه، ارتفاع سیرچه، عرض سیرچه، درصد ماده خشک سوخ و برگ، درصد خاکستر سوخ و برگ، درصد چربی، مواد جامد محلول، آنتی اکسیدانت، ویتامین ث، میزان فنول کل، میزان فلاونوئید، میزان عناصر معدنی پر مصرف (نیتروژن، پتاسیم، فسفر، کلسیم، منیزیم، گوگرد)، تجمع نیترات سوخ و برگ، تعداد علف های هرز در متر مربع، وزن تر علف های هرز، زی توده علف هرز. نتایج نشان داد که نوع خاکپوش تأثیر معنی داری بر دمای خاک دارد و بیشترین دمای خاک به ترتیب در خاکپوش پلاستیک شفاف، مشکی، پوسته برنج و کرت های بدون خاکپوش مشاهده شد. اثر متقابل خاکپوش و سال بر عملکرد و اجزاء آن تفاوت معنی داری دارد، بطوری که در سال اول خاکپوش پلاستیک شفاف و در سال دوم خاکپوش پوسته برنج بیشترین عملکرد را داشته و تفاوت معنی داری با بقیه تیمارها نشان دادند. بیشترین پیش رسی در خاکپوش پلاستیک مشکی بود که تفاوت معنی داری با شاهد داشت ولی چون این خاکپوش باعث کاهش عملکرد شد و تفاوت معنی داری با خاکپوش پلاستیک شفاف نداشت، به نظر می رسد خاکپوش پلاستیک شفاف مناسب باشد. همچنین اثر متقابل خاکپوش و سال تأثیر معنی داری بر درصد ماده خشک سوخ، درصد خاکستر برگ، عناصر معدنی پرمصرف، درصد چربی و تجمع نیترات برگ دارد و در اکثر موارد خاکپوش پوسته برنج و پلاستیک شفاف بیشترین مقدار را نسبت به بقیه دارند. نوع خاکپوش تأثیر معنی داری بر درصد خاکستر سوخ، مواد جامد محلول، ویتامین ث، ظرفیت آنتی اکسیدانی و فلاونوئید داشت و در اکثر موارد بیشترین مقدار در خاکپوش پلاستیک شفاف نسبت به بقیه مشاهده شد. تأثیر معنی دار خاکپوش بر تعداد و وزن علف های هرز به طور کامل دیده شد و بیشترین میزان آن در خاکپوش پلاستیک شفاف در اثر حالت گلخانه ای مشاهده شد. همچنین سال اثر معنی داری بر صفات مورد اندازه گیری داشت و در سال دوم با کاهش بارندگی عملکرد و اجزاء آن کاهش یافتند. در کل با در نظر گرفتن همه جوانب می توان خاکپوش پلاستیک شفاف را به عنوان مناسب ترین خاکپوش برای سیر در منطقه معرفی کرد.