بررسی شرایط فیزیولوژیکی و تعیین خصوصیات مولکولی چندین گونه سیانوباکتری جدا شده از مناطق آلوده و غیرآلوده نفتی

آلودگی های نفتی ناشی از مصرف روزافزون نفت در زندگی بشر، تاثیرات مختلفی را روی اکوسیستم ها گذاشته است. در طبیعت در زیستگاه هایی که ترکیبات هیدروکربنی نفت خام وجود داشته باشند، جمعیت گونه های مختلف ریزسازواره ها بویژه سیانوباکتری ها در نتیجه انتخاب طبیعی دچار تغییر می شوند. در این مطالعه خصوصیات فیزیولوژیکی و مولکولی 5 سویه سیانوباکتری جدا شده از مناطق آلوده و 6 سویه سیانوباکتری جدا شده از مناطق غیر آلوده به نفت در خوزستان با استفاده از پارامترهای میزان کلروفیل، فیکوبیلی پروتئین ها، فتوسنتز، نرخ رشد، خواص ضدمیکروبی و همچنین شناسایی مولکولی و تفاوت ژنتیکی آن ها توسط آنالیز pcr-rflp بر اساس توالی ژن 16s rrna مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. بدین منظور سویه های سیانوباکتری پس از کشت در محیط مایع مناسب، در فاز لگاریتمی مورد آزمایش قرار گرفتند. در مطالعات فیزیولوژیکی میزان کلروفیل و فیکوبیلی پروتئین ها از طریق جذب نوری، میزان فتوسنتز، و نرخ رشد مورد سنجش قرار گرفتند. بررسی اثرات ضدمیکروبی سویه ها به دو روش انتشار دیسک و تعیین حداقل غلظت بازدارنگی (mic) انجام شد. مطالعات فیزیولوژیک نشان داد که میزان کلروفیل و فتوسنتز در نمونه های مناطق آلوده به طور معنی داری نسبت به نمونه های مناطق غیرآلوده کمتر بود. با این وجود نمونه های مناطق آلوده به طور معنی داری دارای نرخ رشد بالاتری نسبت به نمونه های غیرآلوده نشان دادند. همچنین بین رنگیزه های فیکوبیلی پروتئینی در دو گروه از نمونه ها تفاوت معنی داری مشاهده نشد. به طورکلی، سیانوباکتری های جدا شده از مناطق آلوده به نفت با افزایش زیست توده خود، کاهش میزان فتوسنتز و کلروفیل ناشی از تنش نفت را که به صورت یک ویژگی ژنتیکی در طی نسل ها در آمده اند، جبران نموده است. در بررسی اثر ضدمیکروبی، تفاوت اثر ضد میکروبی سویه های جدا شده از مناطق آلوده به مواد نفتی در مقابل سویه های جدا شده از مناطق غیرآلوده، در مجموع فراوانی اثرات ضدمیکروبی و نیز تأثیر متفاوت آن ها بر انواع سویه های حساس باکتریایی و قارچی بود. همچنین در مطالعه ژنتیکی این سویه ها، نتایج حاصل از شناسایی مولکولی بر اساس توالی یابی ژن16s rrna موید صحت شناسایی مورفولوژیک بود. در بررسی های فیلوژنتیکی حاصل از هر دو روش توالی یابی از ژن 16s rrna و آنالیز rflp pcr- توسط آنزیم های برشی apo i، taq i، alu i و mbo ii، سویه های هتروسیست دار از سویه های فاقد هتروسیست جدا شدند ولی سویه ها بر اساس محل جداسازی از مناطق آلوده یا غیرآلوده به نفت و برخی خصوصیات مورفولوژیک (موقعیت هتروسیست) و فیزیولوزیک (میزان فتوسنتز، کلروفیل، نرخ رشد) تفکیک نشدند.