تجزیه و تحلیل dem ها برای شناسایی زمین ریخت ها و ارتباط آنها با وضعیت توپوگرافی و زمین شناسی توده ی پرآو

چکیده ناهمواری پرآو، توده کوهستانی آهکی است که در شمال شهرستان کرمانشاه واقع شده است و از نظر ساختاری بخشی از زاگرس مرتفع محسوب می شود. ساختار آهکی این ناهمواری، دارای شرایط مناسبی برای توسعه اشکال کارستی است. در تحول و توسعه کارست در منطقه مورد مطالعه متغیرهای مختلفی نقش دارند. هدف از پژوهش حاضر شناسایی و پهنه بندی فرسایش یا به عبارتی؛ بررسی نوسانات ارتفاعی منطقه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تجزیه و تحلیل مدل رقومی ارتفاعی(dem) منطقه با توجه به شرایط زمین شناسی و توپوگرافیکی می باشد. در این پژوهش نقش متغیرهای جهت شیب، طبقات ارتفاعی و جنس زمین شناسی در نوسانات ارتفاعی (فرسایش) توده آهکی شمال کرمانشاه (پرآو) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور ابتدا مبادرت به تهیه لایه های اطلاعاتی شامل جهت شیب، طبقات ارتفاعی و زمین شناسی گردید و در سیستم اطلاعات جغرافیایی(gis) همپوشانی شدند و 539 واحدکاری بدست آمد. با استفاده از مدل رقومی ارتفاعی (dem) با قدرت تفکیک 10×10 متر، انحراف معیار واحدهای کاری در هر یک از متغیرها بدست آمد و در نرم افزار spss مورد آزمون آنالیز واریانس یک طرفه قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین جهت شیب و نوسانات ارتفاعی(فرسایش) تفاوت معنی داری وجود نداشت (05/0p) که به صورت نقشه فرسایش بر اساس طبقات ارتفاعی ارایه گردید. بین جنس زمین شناسی و نوسانات ارتفاعی تفاوت معنی داری وجود داشت (05/0>p) که به صورت نقشه فرسایش بر اساس جنس سنگ بدست آمد. در نهایت نتایج به صورت نقشه ی پهنه بندی بر اساس طبقات ارتفاعی و جنس زمین شناسی بدست آمد که با توجه به این وضعیت، محدوده هایی با درجات فرسایش متفاوت منطبق بر ارتفاعات و جنس های زمین شناسی، جهت تشخیص مناطق کارستی و بحرانی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(gis) و مدل رقومی ارتفاعی(dem) منطقه بدست آمد. واژگان کلیدی : توده پرآو، مدل رقومی ارتفاع(dem)، فرسایش، gis، جنس آهک، اشکال کارستی.