تاثیر قدرت بذر سویا و مواد حاصل از تراوش بذر گاوپنبه بر روی برخی از ویژگی های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهچه سویا

به منظور بررسی تاثیر قدرت بذر سویا و مواد حاصل از تراوش بذر گاوپنبه روی برخی از ویژگی های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهچه سویا آزمایشی در سال 1389 در آزمایشگاه فیزیولوژی و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار انجام شد. رقم مورد استفاده رقم سازگار و غالب منطقه شمال کشور به نام dpx و تیمارهای آزمایشی شامل ایجاد 3 سطح قدرت بذر با استفاده از آزمون پیری سریع ( شاهد، 90 و 80 درصد جوانه زنی) و غلظت مواد آللوپاتیک حاصل از تراوش بذر گاوپنبه در 5 سطح (صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد) بود. این آزمایش شامل دو بخش بررسی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهچه بود. نتایج نشان داد که سطوح مختلف فرسودگی بذر کلیه ویژگی های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی را به طور معنی داری تحت تاثیر قرار داد، ولی غلظت های مختلف عصاره، از میان صفات مورد بررسی بر درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی روزانه و متوسط جوانه زنی روزانه تاثیر معنی داری نشان نداد. میزان استفاده از ذخایر بذر، کارایی استفاده از ذخایر بذر و کسر ذخایر مصرف شده تحت تاثیر سطوح فرسودگی و غلظت های عصاره به طور معنی داری کاهش یافت، به طوری که افزایش زمان فرسودگی و غلظت عصاره به ترتیب موجب کاهش 8 و 4 درصدی استفاده از ذخایر بذر نسبت به شاهد شدند. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت با افزایش سطح فرسودگی و غلظت های مختلف عصاره افزایش چشمگیری نسبت به شاهد نشان داد، ولی در بررسی فعالیت آنزیم پراکسیداز مشخص شد که روند افزایش فعالیت در غلظت 75 و 100 درصد عصاره متوقف شد و روند نزولی داشت. بررسی ضرایب همبستگی نیز حاکی از این است که بین صفات درصد جوانه زنی، درصد گیاهچه عادی، طول گیاهچه، وزن خشک گیاهچه، ضریب سرعت جوانه زنی، میزان استفاده از ذخایر بذر و کارایی آن، کسر ذخایر مصرف شده و همچنین، شاخص وزنی بنیه گیاهچه همبستگی مثبتی وجود داشت، ولی این صفات با سرعت جوانه زنی روزانه و میانگین جوانه زنی روزانه همبستگی منفی داشتند. بررسی ضرایب کانونیک در این پژوهش نیز نشان داد که بین صفات بیوشیمیایی مورد بررسی همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد.