بررسی امکان استفاده از بنتونیت و ژلاتین و بهینه یابی آن به منظور تصفیه شربت خام چغندر قند و تولید مستقیم قند مایع

در این پژوهش، از متدولوژی سطح پاسخ و طرح مرکب مرکزی صاف به منظور بررسی تاثیر غلظت بنتونیت، دما، ph، غلظت ژلاتین و زمان بر رنگ، کدورت، درجه خلوص اصلاح شده، خاکستر و قند انورت شربت خام تصفیه شده با بنتونیت و ژلاتین به منظور تولید مستقیم قند مایع انورته و بهینه سازی عملیاتی فرآیند تصفیه شربت بهره گرفته شد. برای این منظور آزمایش ها درقالب دو طرح جداگانه و در دو مرحله انجام پذیرفت. در مرحله اول، طرح با سه فاکتور غلظت بنتونیت ( 5-1 گرم در لیتر)، ph (6-5/3) و دما (°c 95- 35) اجرا شد. نتایج حاصل از مرحله اول نشان داد که کارایی تصفیه شربت خام با بنتونیت عمدتا تحت تاثیر دما و ph و تا حد کمتری غلظت بنتونیت قرار دارد. شرایط اپتیمم تصفیه شربت خام چغندر با استفاده از بنتونیت جهت به حداقل رساندن میزان رنگ، کدورت و خاکستر و هم چنین به حداکثر رساندن میزان قند انورت و درجه خلوص اصلاح شده برای پارامترهای مستقل شامل غلظت بنتونیت، ph و دما به ترتیب gr/li7/1، 5/4 و?c 75 به دست آمد. در مرحله دوم با ثابت در نظر گرفتن دما و ph بهینه حاصل از مرحله اول، اثر غلظت ژلاتین (08/0-02/0 گرم بر لیتر) و زمان (80-30 دقیقه) نیز بر پارامترهای موثر بر تصفیه مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده زمان واکنش بر فرآیند تصفیه تاثیر گذار بود، در حالی که غلظت ژلاتین در حد کمتری آن را تحت تاثیر قرار داد. در شرایط بهینه جهت تصفیه شربت خام با استفاده از بنتونیت و ژلاتین در مرحله دوم، غلظت بنتونیت و ژلاتین به ترتیب برابر 55/1 و 04/0 گرم بر لیتر و زمان 6/68 دقیقه بود. شربت تصفیه شده با این شرایط دارای حداقل مقدار رنگ یعنی 1973 (icu)، کدورت 06/1 (ntu) و خاکستر 54/0 درصد با حداکثر مقدار درجه خلوص اصلاح شده معادل 4/91 درصد و قند انورت 95/1 درصد بود. سپس پارامترهای تصفیه حاصل از نقطه بهینه به دست آمده با استفاده از بنتونیت-ژلاتین با روش تصفیه کلاسیک مورد مقایسه قرار گرفت. واژگان کلیدی: بنتونیت، تصفیه شربت خام، ژلاتین، قند مایع انورته، متدولوژی سطح پاسخ